Od dwóch tygodni żyjemy rosyjską agresją na Ukrainę i wywołanym przez nią kryzysem migracyjnym. Zaczynamy dzień wojną i na niej kończymy. Zamrożeni szokującymi doniesieniami nerwowo odświeżamy strumień informacji. Ludzki odruch, nad którym przecież trudno zapanować – chcemy na bieżąco śledzić to, co się dzieje w Ukrainie i na polskiej granicy. Jednocześnie słyszymy ostrzeżenia ekspertów: „w tej wojnie dezinformacja jest jednym ze skuteczniejszych oręży”. Okazuje się, że widzieć, nawet jeśli chodzi o nagrania z miejsca zdarzenia, nie znaczy wiedzieć, a tym bardziej rozumieć. Każde doniesienie z frontu i każde ostrzeżenie o nadchodzącej katastrofie powinno wzbudzić naszą czujność, zanim pozwolimy sobie panikować.
04.03.2022
W poprzednim miesiącu informowaliśmy o sprawie dziennikarki, która pozwała polskie władze za niekontrolowaną inwigilację, opiniowaliśmy projekt ustawy o obronie ojczyzny, apelowaliśmy o przejrzystość i przyjęcie poprawek, które ochronią prawa człowieka w ramach trilogu w związku z dalszymi pracami nad DSA. Zapraszamy d wysłuchania specjalnego odcinka podcastu Panoptykon 4.0 o reakcji big techu na wojnę w Ukrainie. Również w tym temacie polecamy nasze dotychczasowe publikacje dotyczące dezinformacji.
03.03.2022
Rosyjska wojna propagandowa zaczęła się na długo przed militarną agresją. Od tygodnia obserwujemy potworny spektakl przemocy, która przecież wyrosła na nacjonalistycznej i ksenofobicznej narracji, jaką rosyjskie władze i kontrolowane przez nie media budowały przynajmniej od 2014 r. Jednym z bardziej skutecznych narzędzi rozsiewania dezinformacji, której celem było podzielenie i zdestabilizowanie Unii Europejskiej, okazały się media społecznościowe. Rosyjskiej agresji na Ukrainę można było się spodziewać, a mimo to u wielu wywołała poznawczy szok. Żyjemy zanurzeni w technologii, współczesne wojny toczymy w sferze narracji, z użyciem botów i algorytmów, ale ludzie pod bombami giną zupełnie tak samo jak w XX wieku.
24.02.2022
Nikt już nie umiera w tej samej rzeczywistości, w jakiej się urodził. Technologia przyspieszyła tak bardzo, że nieustannie musimy się uczyć nowych interfejsów i nowych słów opisujących naszą kondycję w świecie zdominowanym przez globalne korporacje. Web 1.0, Web 2.0, uczenie maszynowe i big data, edge computing, wirtualna rzeczywistość…Kolejne przełomy w świecie technologii zaskakują nas nie tylko skokowym wzrostem zapotrzebowania na energię. Każda taka zmiana to nowe nawyki konsumentów, nowe źródła zysku dla biznesu, nowe praktyki komunikacyjne i wyzwania dla naszego mózgu, którego ewolucja zostaje za technologią daleko w tyle.
10.02.2022
W najnowszym numerze PanOptyki o wygranej sprawie z IAB Europe, wynikach głosowania and DSA i apelu do premiera o zaniechanie prac nad ustawą „o wolności słowa w serwisach społecznościowych”. Piszemy o dalszych losach naszej petycji w ramach kampanii „Podsłuch jak się patrzy” i styczniowych podcastach wartych posłuchania. Przypominamy o możliwości przekazania 1% podatku Fundacji Panoptykon!
10.02.2022
Ten odcinek podcastu powstał kilka dni po tym, kiedy Parlament Europejski zagłosował nad Aktem o usługach cyfrowych. Wyniki tego głosowania raportowaliśmy dość entuzjastycznie. Mimo otwartego sprzeciwu branży reklamowej i ogromnych wydatków cyfrowych korporacji na lobbing w Brukseli (tylko Google i Facebook wydały na ten cel 11 milionów euro w 2020 roku), szerokiej koalicji organizacji walczących (m.in.) z reklamą śledzącą i wyłudzaniem zgód na przetwarzanie danych udało się przekonać eurodeputowanych do rozwiązań, które mają szansę zmienić komercyjny internet w lepsze miejsce.
27.01.2022
28 stycznia obchodzimy Dzień Ochrony Danych Osobowych. Z tej okazji Wojciech Klicki rozmawia z Pawłem Litwińskim, wiodącym ekspertem prawa ochrony danych osobowych. „Zgodoza” i podchodzenie w biurokratyczny sposób do RODO, ale także niewydolność organów zajmujących się ochroną danych osobowych w państwach UE to, zdaniem eksperta, główne bolączki RODO. W 2020 roku do samego Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęło niemal 6,5 tys. skarg. Wiele kluczowych dla stosowania nowych przepisów spraw wciąż czeka na ostateczne rozstrzygnięcia i dlatego – jak twierdzi ekspert – „RODO nie zapełniło się jeszcze treścią”.
13.01.2022
„Jeśli komuś wydaje się, że jest podsłuchiwany, bo słyszy stuki i szumy w słuchawce, to prawdopodobnie nie jest podsłuchiwany” – usłyszycie w dzisiejszym podcaście. Skąd zatem wiemy, że Giertych, Brejza i Wrzosek byli inwigilowani? Czy szpiegowanie zostawia ślady? Co może zrobić Pegasus i jak się przed tym zabezpieczyć?
12.01.2022
Szczęśliwego Nowego Roku! W pierwszym w tym roku numerze PanOptyki dzielimy się sukcesami i wyzwaniami, które spotkały nas w ciągu ostatnich 365 dni. W grudniu bacznie przyglądaliśmy się rozwojowi sytuacji w związku z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus. Zachęcamy również do wysłuchania zapisu debaty 10 lat po ACTA oraz podcastu z Natalią Hatalską – drugiego z serii odcinków podsumowujących rok i prognozujących przyszłość nowych technologii.
16.12.2021
Od ponad 10 lat przyglądamy się technologii, która ma istotny wpływ na człowieka. Wiele czasu poświęciliśmy na informowanie np. o zgubnych skutkach algorytmów rekomendacyjnych, ale przecież wszyscy zdajemy sobie sprawę, że temat jest zdecydowanie szerszy.
Z jednej strony dzięki technologii ludzie mają ułatwione możliwości komunikacji na dużą odległość czy wyszukiwania informacji z każdej dziedziny wiedzy, a z drugiej strony – cyfryzacja świata zmienia rzeczywistość także w niepokojący sposób. Polaryzacja, dezinformacja, a nawet wojna cyfrowa to problemy, z którymi już musimy się mierzyć, choć jeszcze kilkadziesiąt lat temu było to opisywane wyłącznie w dystopijnych powieściach.
