Artykuł 23.01.2013 3 min. czytania Tekst Kolegium do Spraw Służb Specjalnych* opublikowało w grudniu nowe założenia projektu ustawy, która ma zmienić zasady pozyskiwania i wykorzystywania danych telekomunikacyjnych. Dokument ten, podobnie jak jego poprzednia wersja opublikowana w maju, jest bardzo ogólny. To budzi obawy, że prace trwające w Kolegium (organ działający przy Premierze)* to jedynie gra na czas. Mimo to przedstawiliśmy opinię, w której chwalimy ogólny kierunek zmian, natomiast krytykujemy niektóre propozycje - w szczególności brak mechanizmów zewnętrznego nadzoru nad sięganiem po dane telekomunikacyjne. Założenia zmierzają do ograniczenia możliwości wykorzystywania i pozyskiwania danych telekomunikacyjnych do wskazanych kategorii przestępstw. Wprowadzają także kontrolę nad pobieraniem i wykorzystywaniem danych, którą mają realizować pełnomocnicy ds. ochrony danych osobowych i telekomunikacyjnych. Ponadto założenia zakładają nałożenie na Policję i służby dość szczegółowych obowiązków sprawozdawczych. Naszym zdaniem zmiany idą w dobrym kierunku, jednak są zdecydowanie niewystarczające. Wielokrotnie wskazywaliśmy wady zaproponowanej przez Kolegium* metody na ograniczenie sięgania po dane telekomunikacyjne. Podstawowym kryterium ma być maksymalna wysokość kary pozbawienia wolności, która jest przewidziana za przestępstwo, w sprawie którego toczy się postępowanie karne lub śledztwo. Kolegium* proponuje nisko zawieszony pułap 3 lat, zgodnie z którym pobieranie danych telekomunikacyjnych nadal byłoby możliwe w przypadku zdecydowanej większości przestępstw. Dodatkowo założenia przewidują kilka bardzo szerokich wyjątków, np. dla wszystkich przestępstw popełnionych przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Wszystko zatem wskazuje na to, że postulat ograniczenia dostępności danych telekomunikacyjnych do naprawdę poważnych przestępstw pozostanie niezrealizowany. Drugi słaby punkt projektu to proponowany kształt mechanizmu kontroli nad sięganiem po dane telekomunikacyjne. Zgodnie z założeniami kontrola w tym zakresie ma być sprawowana jedynie przez wewnętrznego pełnomocnika - czyli osobę zatrudnioną przez kontrolowaną instytucję. Naszym zdaniem pełnomocnik nie może zastąpić mechanizmu zewnętrznego nadzoru. Tylko nadzór sprawowany przez niezależny organ - sąd, prokuratora lub powołany do tego celu organ administracyjny - może faktycznie ograniczyć i ucywilizować wykorzystywanie danych telekomunikacyjnych. Obawiamy się, że kolejne projekty założeń i konsultacje społeczne mają jedynie przedłużać proces legislacyjny, a konkretne zmiany – ani nawet rzetelna debata – nie są planowane. Sytuacje zmieni dopiero wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który na wniosek Rzecznik Praw Obywatelskich rozstrzygnie, czy obecna regulacja dostępu do danych telekomunikacyjnych jest zgodna z Konstytucją. Jednak nie ulega przecież wątpliwości, że reforma jest potrzebna. Dlatego, biorąc pod uwagę skomplikowanie materii, nie warto odwlekać faktycznych prac na okres między wyrokiem Trybunału a jego wejściem w życie. Taka „strategia” przyjęta przez rząd zakłada przyzwolenie na przeciąganie stanu szkodliwego z perspektywy obywateli, w którym wykorzystywanie danych telekomunikacyjnych przez policję i inne służby pozostaje poza kontrolą demokratyczną. Wojciech Klicki, Katarzyna Szymielewicz Projekt założeń projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z pozyskiwaniem i wykorzystywaniem danych telekomunikacyjnych Stanowisko Fundacji Panoptykon * Sprostowanie: pierwotnie podaliśmy w tekście błędną informację, że projekt zmian przygotowany został przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, podczas gdy za projekt odpowiada Kolegium ds. Służb Specjalnych działające przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. adamczyk Autor Temat retencja danych prawo służby Poprzedni Następny Newsletter Otrzymuj informacje o działalności Fundacji Administratorem twoich danych jest Fundacja Panoptykon. Więcej informacji o tym, jak przetwarzamy dane osób subskrybujących newsletter, znajdziesz w naszej Polityce prywatności. Zapisz się Zapisz się Akceptuję Regulamin usługi Zobacz także Artykuł Niekontrolowana inwigilacja dotyka też aktywistów i aktywistki. Organizacjo, poprzyj petycję, żeby to zmienić! Trwa kampania „Podsłuch jak się patrzy”, w której Fundacja Panoptykon zwraca uwagę na niekontrolowaną inwigilację ze strony policji i służb. Do tej pory temat był obojętny rządzącym niezależnie od tego, którą stronę sceny politycznej reprezentowali. Kampania ma pokazać, że czas to zmienić, bo… 19.04.2021 Tekst Artykuł Kultura Najwyższej Tajności Naczelny Sąd Administracyjny oddalił dziś nasze skargi kasacyjne w sprawach dotyczących dostępu do informacji, czy ABW i CBA korzystają z narzędzi mogących służyć masowej inwigilacji. Dla sądu to jasne, że odpowiedź na nasze wnioski zagraża bezpieczeństwu państwa. 02.02.2018 Tekst Artykuł Czy ABW inwigilowała uczestników protestów? Wygrywamy w sądzie z Ministerstwem Cyfryzacji! Ile razy w latach 2016–2017 ABW pobierała zdjęcia paszportowe z bazy prowadzonej przez Ministerstwo Cyfryzacji? Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozstrzygnął, że pytanie, które skierowaliśmy do MC, dotyczy informacji publicznej, i zobowiązał resort cyfryzacji do rozpatrzenia naszego… 11.12.2018 Tekst