Zamiast realnego zewnętrznego nadzoru nad potencjalnie szkodliwym wykorzystaniem sztucznej inteligencji i narzędzi przejrzystości i kontroli dla ludzi poddanych ich działaniu checklista „do odhaczenia” – to najpoważniejsze zarzuty wobec zaprezentowanego w kwietniu przez Komisję Europejską projektu przepisów mających uregulować tę sferę technologiczną. Organizacje społeczne domagają się zmian w akcie o sztucznej inteligencji (AI Act), – które faktycznie postawią ludzi i ich prawa w centrum. Pod wspólnym stanowiskiem, które stworzyliśmy z naszą europejską siecią European Digital Rights, podpisało się 115 organizacji z całej Unii Europejskiej.

W poprzednim tygodniu Rada Unii Europejskiej przyjęła kolejną wersję aktu o sztucznej inteligencji. Rozwój programów opartych na autonomicznych algorytmach, zastosowanie ich w medycynie, finansach czy motoryzacji wymusza taką regulację.

Wiele wskazuje, że zima 2022/2023 r. to w historii technologii sztucznej inteligencji moment przełomowy. Nie chodzi jednak o nową rewolucję naukową (ta trwa już od dłuższego czasu), ale o popularyzację tematu. Wraz z geometrycznym wzrostem użytkowników i użytkowniczek produktów bazujących na generatywnej AI (generative AI w skrócie GP AI) wychodzą na jaw kolejne skutki uboczne nowych rozwiązań.

Przepisy wspierające innowacje i chroniące przed nadużyciami – tak miała wyglądać unijna regulacja sztucznej inteligencji. Jednak propozycja przedstawiona przez Komisję Europejską 21 kwietnia nie odpowiada na najważniejsze wyzwania związane z rozwojem AI: nie stawia granic dla najbardziej ryzykownych zastosowań AI, nie umożliwia osobom poszkodowanym przez systemy AI dochodzenia swoich praw, nie rozwiązuje problemu czarnych skrzynek, a zamiast niezależnego nadzoru nad taką technologią proponuje pakiet biurokratycznych wymogów. Do tego wiele potencjalnie niebezpiecznych systemów w ogóle jej się wymyka. Przeanalizowaliśmy rozporządzenie o AI pod kątem postulatów, które sformułowaliśmy w czerwcu ubiegłego roku na początku prac nad regulacją.