[Odcinek specjalny] „Przez lata nieświadomie karmiliśmy system danymi, informacjami o nas. Korzystaliśmy z systemów rozpoznawania twarzy na przejściach granicznych, nawet płaciliśmy w ten sposób. Pozwoliliśmy, aby w mieście pojawiło się coraz więcej kamer. Dziś mamy nauczkę, że wszystkie takie działania mogą być wykorzystane przeciwko obywatelom” – w ten sposób Johua Wong, lider protestów w Hongkongu, uzasadniał ataki na latarnie z systemem rozpoznawania twarzy. To, co w Hongkongu kojarzy się z kontrolą społeczną, przez 99% Chińczyków uznawane jest za trening społecznego zaufania. Skąd bierze się ten rozdźwięk – spytaliśmy dr Katarzynę Sarek, adiunkt w Instytucie Sinologii na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Kilka lat temu firma Amazon zaliczyła wizerunkową wpadkę, kiedy wyszło na jaw, że testowany przez nich system wspierający rekrutację wyraźnie dyskryminował CV kobiet.

Na szczeblu europejskim trwa właśnie dyskusja o wprowadzeniu zakazu masowego rozpoznawania twarzy. Jak działa technologia rozpoznawania twarzy? Gdzie jest używana? W jakim celu sięga po nią policja i z jakimi kosztami społecznymi się wiąże? Co możemy zyskać, a co stracić, jeżeli w porę nie wprowadzimy przepisów regulujących użycie tej technologii? Zapraszamy na rozmowę z dr Magdaleną Tomaszewską-Michalak, wykładowczynią w Katedrze Bezpieczeństwa Wewnętrznego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych na Uniwersytecie Warszawskim, która specjalizuje się m.in. w prawnych i społecznych aspektach wykorzystania technologii biometrycznej, kryminalistyce oraz relacji pomiędzy bezpieczeństwem a prawem do prywatności.

WHO zakłada gorącą linię o pandemii na WhatsAppie (aplikacja Facebooka), brytyjski rząd testuje obywateli na obecność wirusa dzięki wsparciu logistycznemu Amazona, a w całej Europie aplikacje do śledzenia kontaktów korzystają z otwartego protokołu Google i Apple. Pandemia uwypukliła to, o czym już wiedzieliśmy – wielkie internetowe platformy stanowią infrastrukturę publiczną i to taką, nad którą rządy nie mają kontroli. Według Jana Zygmuntowskiego, ekonomisty z think-tanku Instrat i Akademii Koźmińskiego, monopole mają długą historię relacji z władzą, ale jeszcze nigdy państwa nie były od nich tak uzależnione: „Jeżeli radykalnie nie ograniczymy władzy platform, ta sytuacja skończy się wielkim wyrównywaczem* –  wojną lub rewolucją”. Co może zatrzymać „pochód platform”? Zapraszamy na ostatni przed dłuższą przerwą odcinek podcastu Panoptykon 4.0. Słyszymy się ponownie we wrześniu.