Protestujesz, troszczysz się o środowisko, dbasz o swoją prywatność, a może masz kontakty i twojej firmie dobrze się powodzi? Nawet błahy powód może sprawić, że znajdziesz się w kręgu zainteresowań policji lub służb. Ale nikt ci nie powie, kiedy będą cię podglądać. Rusza kampania społeczna Fundacji Panoptykon „Podsłuch jak się patrzy”. Upominamy się w niej o kontrolę nad działaniami służb i policji.

Kilka dni temu osoby w różnych miejscach Warszawy odebrały listy z powiadomieniem, że zostały poddane kontroli operacyjnej. Jednak „Agencja Bezpieczeństwa Narodowego”, która podpisała się pod listem, nie istnieje – podobnie jak wskazane w powiadomieniu „Sąd Wojewódzki w Warszawie” i „ustawa z 1 kwietnia 2019 r.”. List przygotował Panoptykon w ramach kampanii „Podsłuch jak się patrzy”, w której zwraca uwagę na problem niekontrolowanej inwigilacji. Tak mogłoby wyglądać powiadomienie o inwigilacji rozsyłane poddanym jej osobom już po zakończeniu śledztwa.

Wiosną 2020 r. premier Mateusz Morawiecki zażądał od firm telekomunikacyjnych danych o lokalizacji osób przebywających na kwarantannie. Później jedna z ustaw covidowych dała mu prawo sięgania po takie dane, a także po zanonimizowane dane o lokalizacji wszystkich Polek i Polaków. Zapytaliśmy, jak korzysta ze swoich uprawnień. Okazało się, że do tej pory premier nie sięgał po jednostkowe lokalizacje telefonów osób poddanych kwarantannie, ale jeśli chodzi o zanonimizowane dane nas wszystkich – robi to regularnie. Na ich podstawie powstają analizy mobilności, które porównywane są z danymi o dynamice zakażeń koronawirusem, na bazie czego oceniana jest sytuacja epidemiczna w Polsce. Pozostaje zachęcić rząd do podzielenia się tymi danymi ze społeczeństwem, które – zmęczone przedłużającymi się restrykcjami – chętnie się dowie, jakie dane stoją za polityką rządu.

Trwa kampania „Podsłuch jak się patrzy”, w której Fundacja Panoptykon zwraca uwagę na niekontrolowaną inwigilację ze strony policji i służb. Do tej pory temat był obojętny rządzącym niezależnie od tego, którą stronę sceny politycznej reprezentowali. Kampania ma pokazać, że czas to zmienić, bo niekontrolowane działania policji szkodzą polskiemu społeczeństwu. Uderzają w aktywistów i aktywistki czy dziennikarzy i dziennikarki. Jednym z elementów kampanii jest petycja do władz, w której zawarliśmy konkretne postulaty dotyczące kontroli nad służbami: powołanie niezależnego organu kontroli oraz wprowadzenie obowiązku powiadamiania osób, że były inwigilowane. Swoje poparcie dla petycji wyraziły już m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Sieć Obywatelska – Watchdog Polska. Zapraszamy wszystkie zainteresowane organizacje do dołączenia swojego głosu. Petycję mogą też podpisywać osoby indywidualne.

Hasło „inwigilacja” pada w Sejmie bardzo często: podczas pięciu tegorocznych posiedzeń plenarnych z mównicy sejmowej wypowiedziano je 43 razy. Ile razy padło na posiedzeniach komisji? Nie jesteśmy w stanie tego zliczyć. O inwigilacji mówią wszyscy: od prawej do lewej strony. Czy stoją za tym jakieś konkretne projekty zmian w prawie, czy to tylko hasło do robienia wrażenia na opinii publicznej?