ORGANIZACJA

Fundacja Panoptykon powstała w kwietniu 2009 r. z inicjatywy grupy społecznie zaangażowanych prawników. Była to spontaniczna odpowiedź na poczucie, że choć żyjemy społeczeństwie coraz bardziej nadzorowanym, brakuje nie tylko konkretnych gwarancji chroniących nas przed utratą wolności, ale nawet merytorycznej debaty publicznej na ten temat. Fundacja miała wypełnić tę lukę.

Na przestrzeni kolejnych miesięcy z ogólnej idei sprzeciwu wobec otaczającej rzeczywistości zrodziły się konkretne cele i pozytywny program działania. Nie wszystkie założenia byliśmy w stanie realizować od początku. Przez pierwsze półtora roku Fundacja działała bez funduszy, dzięki pracy „po godzinach” dwóch osób – Katarzyny Szymielewicz i Małgorzaty Szumańskiej – oraz wsparciu grupy współpracowników. Mimo tych ograniczeń uruchomiliśmy pierwsze działania monitoringowe (mediów, procesu stanowienia prawa) i edukacyjne (Seminarium Panoptykon).

Z czasem udało się pozyskać granty na realizację projektów, co pozwoliło nam rozwinąć skrzydła. Dziś Fundacja Panoptykon to zgrany zespół, sprawdzona metodologia działania i długofalowa strategia.

Statut został przyjęty dnia 5 marca 2009 r. i zmieniony 6 maja 2013 r., 19 grudnia 2014 r.,15 czerwca 2016 r., 19 kwietnia 2018 r. oraz 22 maja 2023 r.

Postanowienia ogólne

§ 1

Fundacja Panoptykon, zwana dalej Fundacją została ustanowiona przez:
-    Piotra Drobka,
-    Krystiana Legierskiego,
-    Małgorzatę Szumańską,
-    Katarzynę Szymielewicz,
zwanych dalej Fundatorami, oświadczeniem woli wyrażonym w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza Bartłomieja Jabłońskiego w kancelarii notarialnej w Warszawie przy ul. Świetokrzyskiej 36 lok. 12 w dniu 5 marca 2009 r. (Repertorium numer 1739/2009).

§ 2

1.    Siedzibą Fundacji jest Warszawa.
2.    Terenem działania Fundacji jest cały obszar Rzeczpospolitej Polskiej, przy czym w zakresie niezbędnym dla właściwego realizowania celów Fundacja może prowadzić działalność także poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej.
3.    Fundacja może dla celów współpracy z zagranicą posługiwać się tłumaczeniem nazwy w wybranych językach.

§ 3

Fundacja posiada wyróżniający ją znak graficzny (logo). Fundacja używa również innych oznaczeń oraz pieczęci według wzoru przyjętego przez Zarząd Fundacji.

§ 4

1.    Czas trwania Fundacji jest nieoznaczony.
2.    Nadzór nad Fundacją sprawuje minister właściwy ds. sprawiedliwości.

Cele i zasady działania Fundacji

§ 5

Celami Fundacji są:
1)    działanie na rzecz ochrony praw człowieka w społeczeństwie nadzorowanym, w tym ochrony danych osobowych i ochrony konsumentów;
2)    inicjowanie oraz podnoszenie poziomu debaty publicznej na temat mechanizmów i technologii umożliwiających nadzorowanie społeczeństwa oraz wykorzystywanie informacji o jednostkach;
3)    podejmowanie inicjatyw badawczych dotyczących rozwoju społeczeństwa nadzorowanego oraz analizy społecznych konsekwencji tego procesu;
4)    podejmowanie działań edukacyjno-oświatowych służących zwiększeniu znajomości praw przysługujących jednostkom oraz społecznej świadomości zagrożeń związanych z rozwojem społeczeństwa nadzorowanego.

§ 6

Fundacja realizuje swoje cele w szczególności poprzez:
1)    przygotowywanie opracowań, ekspertyz i analiz z zakresu problematyki ochrony praw człowieka w społeczeństwie nadzorowanym;
2)    monitorowanie prawa, zmian legislacyjnych oraz funkcjonowania prawa;
3)    przygotowywanie projektów zmian w prawie i podejmowanie starań na ich rzecz wprowadzenia;
4)    świadczenie pomocy prawnej;
5)    inicjowanie postępowań i reprezentowanie jednostek przed krajowymi i międzynarodowymi organami sądowymi, administracyjnymi i społecznymi w zakresie przewidzianym stosownymi regulacjami prawnymi;
6)    wstępowanie do postępowań toczących się przed krajowymi i międzynarodowymi organami sądowymi, administracyjnymi i społecznymi w charakterze przedstawiciela społecznego;
7)    współpracę z osobami fizycznymi, prawnymi i innymi podmiotami, w tym m.in. z organizacjami, mediami, instytucjami publicznymi;
8)    organizowanie i realizację szkoleń, konferencji oraz programów edukacyjnych;
9)    organizowanie i finansowanie odczytów, seminariów, sympozjów, warsztatów, jak również innych form działalności edukacyjno-oświatowej, w tym skierowanych do studentów;
10)    prowadzenie działalności wydawniczej, w tym opracowywanie oraz publikowanie materiałów edukacyjnych;
11)    gromadzenie i udostępnianie materiałów dotyczących rozwoju społeczeństwa nadzorowanego;
12)    zlecanie, finansowanie i prowadzenie badań społecznych;
13)    prowadzenie działalności artystycznej i happeningowej;
14)    inicjowanie i prowadzenie debaty publicznej dotyczącej funkcjonowania społeczeństwa nadzorowanego;
15)    finansowanie działalności statutowej
16)    prowadzenie działalności gospodarczej.

§ 7

Działalność Fundacji mieści się w zakresie następującej działalności o charakterze pożytku publicznego:
1)    nauka, edukacja, oświata i wychowanie;
2)    porządek i bezpieczeństwo publiczne oraz przeciwdziałanie patologiom społecznym;
3)    upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działania wspomagające rozwój demokracji.

§ 8

1.    Fundacja współdziała z innymi instytucjami, organizacjami i osobami dla osiągania wspólnych celów statutowych. Współdziałanie to może mieć charakter wsparcia organizacyjnego, częściowego lub całkowitego finansowania przedsięwzięcia albo pomocy w uzyskaniu niezbędnych funduszy z innych źródeł.
2.    Fundacja może realizować cele statutowe także poprzez członkostwo w instytucjach zrzeszających podmioty polskie i zagraniczne o celach statutowych zbieżnych lub tożsamych z celami Fundacji.

Majątek i dochody Fundacji

§ 9

1.    Majątek Fundacji stanowi fundusz założycielski w kwocie 2000 (dwa tysiące) złotych oraz inne mienie nabyte przez Fundację w toku działania.
2.    W ramach majątku Fundacji na prowadzenie działalności gospodarczej wyodrębnia się kwotę w wysokości 1000 (jeden tysiąc) złotych.

§ 10

1.    Dochody Fundacji mogą pochodzić w szczególności z:
a)    darowizn, spadków, zapisów,
b)    dotacji, subwencji i grantów pochodzących z funduszy krajowych, Unii Europejskiej i zagranicznych,
c)    zbiórek i imprez publicznych,
d)    praw majątkowych i niemajątkowych Fundacji,
e)    odpłatnej działalności pożytku publicznego,
f)    odsetek bankowych i innych dochodów kapitałowych
g)    prowadzenia działalności gospodarczej.
2.    Całość dochodów uzyskiwanych przez Fundację jest przeznaczana wyłącznie na działalność statutową.
3.    W sprawach przyjęcia darowizn i dziedziczenia oświadczenia wymagane przepisami prawa składa Zarząd Fundacji. W wypadku powołania Fundacji do dziedziczenia Zarząd Fundacji składa oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku.

§ 10a

1.    Fundacja może prowadzić w kraju i za granicą, zgodnie z obowiązującymi przepisami, działalność gospodarczą.
2.    Działalność gospodarcza może być prowadzona w następujących zakresach:
a)    działalność edukacyjna i szkoleniowa (kod PKD 85.5),
b)    działalność wydawnicza (kod PKD 58),
c)     działalność naukowa (kod PKD 72.2),
d)    sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiskami (kod PKD 47.9).
3.    Dochody z działalności gospodarczej Fundacji służą wyłącznie realizacji celów statutowych.
4.    Fundacja prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie w rozmiarach służących realizacji celów statutowych.
5.    Działalność gospodarcza Fundacji wyodrębniona jest na poziomie księgowym i rachunkowym.

§ 11

Majątek i dochody Fundacji nie mogą być:
1)    wykorzystane do udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań w stosunku do jej Fundatorów, członków organów lub pracowników oraz osób, z którymi wyżej wymienieni pozostają w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, zwanych dalej „osobami bliskimi”;
2)    przekazywane na rzecz Fundatorów, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szczególności jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach;
3)    wykorzystywane na rzecz Fundatorów, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to wykorzystanie bez-pośrednio wynika z celów Fundacji;
4)    wykorzystywane do zakupu towarów lub usług od podmiotów, w których uczestniczą Fundatorzy, członkowie organów lub pracownicy oraz ich osoby bliskie, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe.

Władze Fundacji

§ 12

1.    Władzami Fundacji są:
a)    Rada Fundacji, zwana dalej Radą,
b)    Zarząd Fundacji, zwany dalej Zarządem.
2.    W Fundacji może działać Rada Programowa.

§ 13

1.    Ilekroć w Statucie mowa jest o posiedzeniu, należy przez to rozumieć również komunikowanie się członków organów Fundacji za pomocą wideokonferencji lub innych środków porozumiewania się na odległość.
2.    Ilekroć w Statucie mowa jest o podejmowaniu uchwał, należy przez to rozumieć również zbieranie głosów członków organów Fundacji za pomocą poczty elektronicznej. W tym przypadku głosy zbierane są odpowiednio przez Przewodniczącego Rady lub Prezesa Zarządu.
3.    Rada i Zarząd mogą przyjąć regulaminy określające sposób ich funkcjonowania.

Rada

§ 14

1.    Rada jest organem kontrolnym i opiniującym Fundacji.
2.    Do zadań Rady należy:
a)    wytyczanie głównych kierunków działalności Fundacji;
b)    nadzór i kontrola nad działalnością Fundacji, w szczególności kontrola stanu majątkowego Fundacji;
c)    zatwierdzanie rocznych sprawozdań Zarządu z działalności oraz udzielanie Zarządowi absolutorium;
d)    (uchylony);
e)    powoływanie i odwoływanie członków Zarządu;
f)    podejmowanie decyzji o zmianie statutu Fundacji;
g)    podejmowanie decyzji o połączeniu z inną fundacją lub o likwidacji Fundacji.
3.    Rada w celu wykonywania swych zadań jest uprawniona do:
a)    żądania od Zarządu przedstawienia wszelkich dokumentów dotyczących działalności Fundacji;
b)    dokonywania kontroli finansowej Fundacji.

§ 15

1.    Rada składa się z Fundatorów oraz z 1 do 5 innych członków. Rada nie może liczyć mniej niż 3 osoby.
2.    Członków pierwszego składu Rady powołują Fundatorzy. Rada posiada prawo powoływania członków Rady na miejsce osób, które przestały pełnić tę funkcję lub dla rozszerzenia składu Rady, za zgodą wszystkich Fundatorów zasiadających w Radzie.
3.    Rada wybiera ze swego grona Przewodniczącego, który kieruje jej pracami.
4.    Członkowie Rady nie pobierają wynagrodzenia z tytułu udziału w pracach tego organu, z wyjątkiem zwrotu udokumentowanych wydatków związanych z uczestnictwem w posiedzeniach Rady, w tym kosztów podróży.
5.    Nie można łączyć członkostwa w Radzie z pełnieniem funkcji w Zarządzie ani ze stosunkiem pracy z Fundacją. W razie powołania członka Rady za jego zgodą do Zarządu lub nawiązania przez członka Rady stosunku pracy z Fundacją – członkostwo takiej osoby w Radzie ulega zawieszeniu, odpowiednio na czas pełnienia funkcji lub trwania stosunku pracy.
6.    W szczególnie uzasadnionych przypadkach odwołanie członka Rady może nastąpić w wyniku uchwały podjętej jednogłośnie przez pozostałych członków Rady Fundacji. Fundatorzy nie mogą być w ten sposób pozbawieni członkostwa w Radzie.
7.    Członkostwo w Radzie wygasa również na skutek:
a)    złożenia pisemnej rezygnacji na ręce Przewodniczącego Rady,
b)    skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione z winy umyślnej,
c)    śmierci.

§ 16

1.    Rada Fundacji zbiera się co najmniej raz w roku.
2.    Radę Fundacji zwołuje Przewodniczący Rady z własnej inicjatywy albo na wniosek Zarządu.
3.    Rada Fundacji podejmuje decyzje na posiedzeniach lub poza posiedzeniami w głosowaniu pisemnym, w formie uchwał przyjmowanych, o ile Statut nie stanowi inaczej, zwykłą większością głosów przy obecności lub przy udziale co najmniej 1/2 składu. Każdy z członków Rady dysponuje jednym głosem. W razie równej liczby głosów decyduje głos Przewodniczącego.
4.    Dla rozpatrzenia spraw pilnych posiedzenie Rady może być zwołane w trybie nadzwyczajnym przez każdego z członków Rady z własnej inicjatywy albo na pisemny wniosek Zarządu bądź jednego z Fundatorów. Nadzwyczajne posiedzenie Rady powinno być zwołane nie później niż w ciągu 21 dni od daty zgłoszenia wniosku.
5.    Dla skuteczności posiedzenia Rady oraz ważności jej uchwał konieczne jest powiadomienie członków Rady o jego terminie listem poleconym lub pocztą elektroniczną na co najmniej 14 dni przed planowanym terminem posiedzenia. Powiadomienie powinno zawierać program posiedzenia i projekty uchwał.
6.    Za zgodą wszystkich członków Rady można odstąpić od wymogów określonych w ust. 5.

Zarząd

§ 17

1.    Zarząd kieruje działalnością Fundacji i reprezentuje ją na zewnątrz.
2.    Do kompetencji Zarządu należy podejmowanie decyzji w sprawach niezastrzeżonych do kompetencji innych organów, a w szczególności:
a)    organizowanie bieżącej działalności Fundacji,
b)    uchwalanie planów działania Fundacji oraz planów finansowych,
c)    pozyskiwanie środków na działalność Fundacji,
d)    przyjmowanie darowizn, spadków i zapisów, subwencji i dotacji,
e)    sprawowanie zarządu nad majątkiem Fundacji,
f)    zatrudnianie pracowników i ustalanie wysokości ich wynagrodzenia,
g)    decydowanie o członkostwie Fundacji w innych organizacjach,
h)    składanie wniosku do Rady o zmianę statutu Fundacji, połączenie z inną fundacją bądź likwidację Fundacji.
3.    Zarząd co roku zobowiązany jest przedkładać Radzie roczne sprawozdanie z działalności Fundacji.
4.    Zarząd może powoływać pełnomocników do kierowania wyodrębnioną sferą spraw należących do zadań Fundacji.

§ 18

1.    Zarząd składa się z 2 do 5 członków.
2.    Członków pierwszego składu Zarządu powołują Fundatorzy. Rada Fundacji posiada prawo powoływania członków Zarządu na miejsce osób, które przestały pełnić tę funkcję lub dla rozszerzenia składu Zarządu.
3.    Fundatorzy mogą być członkami Zarządu, z zastrzeżeniem § 15 ust. 5.
4.    Zarząd wybiera ze swego grona Prezesa oraz Wiceprezesa. Prezes Zarządu ma prawo posługiwania się tytułem Dyrektora Fundacji.
5.    Członek Zarządu, który nie wypełnia swoich obowiązków albo podejmuje działania sprzeczne ze statutem, może być odwołany przez Radę w drodze jednomyślnej uchwały.
6.    Członkostwo w Zarządzie ustaje również na skutek:
a)    złożenia pisemnej rezygnacji na ręce Przewodniczącego Rady,
b)    skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione z winy umyślnej,
c)    śmierci.
7.    (uchylony).

§ 19

1.    Zarząd podejmuje decyzje na posiedzeniach w formie uchwał – zwykłą większością głosów jego członków obecnych na posiedzeniu. Każdy z członków Zarządu dysponuje jednym głosem. W razie równej liczby głosów decyduje głos Prezesa Zarządu, jednak w takim przypadku za przyjęciem uchwały muszą opowiedzieć się co najmniej dwaj członkowie Zarządu.
2.    O posiedzeniu muszą zostać poinformowani wszyscy członkowie Zarządu.

Rada Programowa

§ 20

1.    Zarząd może powołać w drodze uchwały Radę Programową Fundacji. Zarząd posiada prawo powoływania i odwoływania członków Rady Programowej.
2.    Członkami Rady Programowej mogą być osoby, których wiedza i autorytet są istotne ze względu na działalność Fundacji.
3.    Rada Programowa, w przypadku jej powołania, jest organem opiniodawczo-doradczym Fundacji. Uprawnienia opiniodawczo-doradcze przysługują również każdemu członkowi Rady Programowej indywidualnie.
4.    Członkowie Rady Fundacji mogą być jednocześnie członkami Rady Programowej.

Sposób reprezentacji

§ 21

1.    Oświadczenia woli w imieniu Fundacji, z zastrzeżeniem ust. 2, składać może każdy członek Zarządu samodzielnie.
2.    (uchylony).
3.    Zarząd na podstawie uchwały może udzielać pełnomocnictw szczególnych do podjęcia przez pełnomocnika określonych działań i składania oświadczeń woli w imieniu Fundacji.

Postanowienia końcowe

§ 22

Zmian w statucie Fundacji dokonuje Rada w formie uchwały podjętej na wniosek Zarządu większością 2/3 głosów wszystkich członków. Zmiana celów działania Fundacji wymaga również zgody wszystkich Fundatorów.

§ 23

1.    Fundacja może się połączyć z inną fundacją dla efektywnego realizowania swoich celów.
2.    Decyzję w sprawie połączenia z inną fundacją podejmuje Rada w formie uchwały podjętej na wniosek Zarządu większością 2/3 głosów wszystkich członków Rady.

§ 24

1.    Fundacja ulega likwidacji w razie osiągnięcia celów, dla których została ustawiona lub w razie wyczerpania się jej środków finansowych i majątku.
2.    Likwidatorów Fundacji powołuje i odwołuje Rada.
3.    Decyzję w sprawie likwidacji podejmuje Rada w formie uchwały podjętej na wniosek Zarządu większością 2/3 głosów wszystkich członków Rady.
Środki finansowe i majątek pozostały po likwidacji Fundacji mogą zostać przeznaczone mocą uchwały Rady na rzecz działających w Rzeczpospolitej Polskiej fundacji o zbliżonych celach.

Statut w formacie PDF