Trudno uwierzyć, ale minęły już trzy lata: RODO jest bezpośrednio stosowane od 25 maja 2018 r. W Panoptykonie zaangażowani byliśmy w tworzenie nowego prawa, a od trzech lat często wykorzystujemy je w bataliach o wolność i prywatność. Na naszej stronie znajdziecie – bagatela! – 261 tekstów, które się do niego odwołują. Z perspektywy trzech lat co waszym zdaniem RODO zmieniło (na lepsze)?

Docierają do nas sygnały, że rozmaite urzędy ograniczają dostęp do informacji publicznej, „bo RODO”. Głośną sprawą była ostatnio odmowa ujawnienia wynagrodzeń kadry kierowniczej NBP, która doprowadziła do uchwalenia w błyskawicznym tempie specjalnej ustawy. Wyjaśniamy, dlaczego ten argument to nieporozumienie, i pokazujemy, gdzie leży klucz do wyważenia dwóch ważnych dla nas wartości: jawności życia publicznego i prawa do prywatności.

O kandydaturze Jana Nowaka na Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych wiemy dopiero od kilku dni, a wiele wskazuje na to, że – mimo wątpliwości dotyczących jego niezależności i kompetencji – już w tym tygodniu posłowie wybiorą go na to stanowisko. Takie tempo uniemożliwia merytoryczną debatę z kandydatem i sprawdzenie, czy ma odpowiednie przygotowanie, żeby udźwignąć stojące przed nim wyzwania. Wspólnie z Helsińską Fundacją Praw Człowieka zwróciliśmy się dzisiaj do Marszałka Sejmu, żeby przełożył głosowanie w sprawie  wyboru nowego Prezesa UODO.

Po dzisiejszym posiedzeniu połączonych komisji sejmowych mamy dobre wiadomości: udało się przekonać rząd i posłów do wprowadzenia zmian w prawie bankowym, które zmienią proces przyznawania kredytów. W miejsce „czarnej skrzynki”, która wypluwa niezrozumiałe decyzje bez uzasadnienia, ma się pojawić przejrzysta procedura, wzmacniająca prawa osób ubiegających się o kredyt. To duży przełom w relacjach bank–klient i odpowiedź ustawodawcy na postulaty, które zgłaszamy od dawna.

Ponad 40% Polaków ma kredyt w banku. Dotychczas w relacji z bankiem stawali oni w roli petentów, którzy – starając się o środki, których potrzebują – naturalnie byli w gorszej pozycji. Przejawiało się to m.in. w tym, że banki mogły zażądać od nich wszelkich informacji związanych z ich sytuacją i celem kredytu, jak również pozyskiwać informacje z innych źródeł. Poza ogólnymi zasadami ochrony danych osobowych nie było w tym zakresie żadnych ograniczeń. W efekcie klient, któremu bank odmówił kredytu, mógł tylko zgadywać, co było problemem – wysokość zarobków, rodzaj umowy, a może niespłacone na czas zobowiązania? Dzięki zmianom w prawie bankowym, o które walczyła Fundacja Panoptykon, to się zmieni: klient będzie mógł sprawdzić, co zdecydowało o ocenie jego zdolności kredytowej.