W 2009 roku Bruksela przyjęła tzw. program sztokholmski. To wieloletnia strategia wskazująca konkretne działania na rzecz wolności obywatelskich, sprawiedliwości i bezpieczeństwa.

Frontex zaprezentował swój program działań na 2013 rok. Plany agencji nie zmieniają się diametralnie i skupiają się południowych granicach UE. Frontex będzie też dalej rozwijał system Eurosur. Niestety program właściwie nie obejmuje zapowiadanych wcześniej działań mających na celu ochronę praw podstawowych.

Co roku kilkadziesiąt tysięcy migrantów ryzykuje swoje życie, płynąc na przepełnionych, drewnianych łodziach ku południowym wybrzeżom Europy. Podróż taka jest bardzo niebezpieczna – wiele osób nigdy nie dociera do celu. Południowe granice Unii Europejskiej stały się swoistą plamą na honorze Europy. Dlatego Agencja Praw Podstawowych UE (Fundamental Rights Agency, FRA) postanowiła zbadać związane z nimi problemy i przedstawić swoje rekomendacje. Granice Strefy Schengen przekracza ponad 100 mln osób rocznie. Ok 10% z nich dociera do Europy drogą morską. Często są to imigranci z krajów afrykańskich – szmuglowani na łodziach niedostosowanych do dalekich podróży morskich. W 2011 roku, w związku z wydarzeniami Arabskiej Wiosny, liczba tak podróżujących osób wzrosła do ponad 70 tys. Szacunki wskazują, że aż około 1,5 tys. z nich zginęło. W związku z tym FRA przedstawiła raport opisujący warunki panujące na południowych granicach UE.

W sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy zmieniającej ustawę o udzielaniu ochrony cudzoziemcom. Rządowy projekt zakłada wydłużenie czasu na weryfikację przez służby cudzoziemców podlegających relokacji lub przesiedleniu na terytorium Polski.

Przy obecnych założeniach program relokacji uciekinierów docierających do granic UE po prostu nie ma szans zadziałać.