Gdy cały świat obiegała informacja o amerykańskim programie PRISM, specjalny sprawozdawca ONZ ds. wolności wypowiedzi opublikował raport dotyczący współczesnego nadzoru. Dokument jasno wskazuje, że dzisiejszy nadzór stosowany przez państwa i prywatne podmioty jest wszechobecny i prowadzi do zagrożeń dla ochrony życia prywatnego, swobody wypowiedzi oraz innych podstawowych praw człowieka.

Bezprawne ingerowanie w wolności i prawa konstytucyjne jednostki oraz naruszanie procedur przez służby specjalne nie pozostaje bez konsekwencji.

Ujawnienie przez Edwarda Snowdena dokumentów dotyczących PRISM wywołało skandal na całym świecie. Niezwykle szerokie kompetencje amerykańskiej Narodowej Agencji Wywiadowczej i rola specjalnego tajnego sądu, który pozwalał na inwigilację, nie przestają budzić kontrowersji.

Istotne wyzwania dla swobody wypowiedzi stwarzają dziś nie tylko ci tradycyjni publiczni cenzorzy, ale także ci prywatni, czyli dominujący w Internecie cybergiganci. Ci, którzy w praktyce kontrolują główne kanały obiegu treści oraz wymiany informacji: największe media społecznościowe i wyszukiwarki. To oni decydują o tym, co i jak rozchodzi się po sieci, a co z niej znika. Dzięki temu mają moc wpływania nie tylko na światopogląd poszczególnych osób, ale też na nastroje społeczne i wyniki wyborów.

W grudniu 2013 r. Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Pedro Cruz Villalón wydał opinię prawną, w której stwierdził, że tzw.