Naczelny Sąd Administracyjny oddalił we wtorek skargę kasacyjną Służby Kontrwywiadu Wojskowego od wyroku sądu pierwszej instancji, który stwierdzał, że informacja o współpracy z amerykańską Agencją Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) w ramach programów masowej inwigilacji to informacja publiczna. Cieszymy się, ale jest to radość podszyta goryczą.

Wyobraź sobie Internet, w którym z eksploatowanego surowca stajesz się klientem. Sam/-a decydujesz o tym, jakie informacje na Twój temat są zbierane i kto może mieć do nich dostęp. Możesz się zgodzić na profilowanie na podstawie zainteresowań czy miejsca zamieszkania, ale informacje o poziomie zarobków czy stanie zdrowia zachować dla siebie. Możesz zaakceptować reklamy sprzętu elektronicznego czy ubrań, a nie chcieć oglądać suplementów diety i pożyczek kuszących „niskim oprocentowaniem”. Żadnej z tych decyzji nie musisz uzasadniać, bo to Twoja prywatność i Twoje prawa. Czy taki świat jest możliwy?

Korzystanie z systemów automatycznego podejmowania decyzji przez biznes czy instytucje publiczne może mieć różne konsekwencje, w tym również te negatywne, jak np. dyskryminacja. Z tymi problemami chce walczyć niemiecki minister sprawiedliwości, który proponuje stworzenie nowych przepisów regulujących stosowanie algorytmów.

Na dzisiejszym posiedzeniu Rada Ministrów zdecyduje o powołaniu nowej służby specjalnej – Biura Nadzoru Wewnętrznego. BNW podległe będzie Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, a jego zadaniem będzie nadzór nad innymi podporządkowanymi Ministrowi formacjami – Policją, Strażą Graniczną i Państwową Strażą Pożarną. Ustawa ma „urealnić standard cywilnego nadzoru nad umundurowanymi służbami porządku publicznego”. Dlatego BNW ma ujawniać i monitorować „zachowania naruszające zasady etyki zawodowej funkcjonariuszy” czy analizować i oceniać czynności operacyjne prowadzone przez Policję i SG. BNW sprawdzać będzie także, jak funkcjonariusze analizują i gromadzą dane osobowe. I chociaż nagłośniona niedawno sprawa śmierci Igora Stachowiaka we wrocławskiej komendzie czy zdobyte przez Panoptykon informacje o nieprawidłowościach w pobieraniu przez policję billingów powinny zachęcić nas do poparcia każdej inicjatywy zwiększającej nadzór – choćby wewnętrzny – nad służbami, to analiza szczegółów projektu rodzi wątpliwości.

Trybunał Sprawiedliwości zablokował kontrowersyjną umowę w sprawie przekazywania danych o pasażerach linii lotniczych między Unią Europejską a Kanadą. To jednak tylko połowiczne zwycięstwo prawa do prywatności.