Cyberbezpieczeństwo to jeden z najgorętszych tematów politycznej debaty. Słyszymy, że zagrażają nam rosyjscy i chińscy cyberżołnierze, że potrzeba dalej idących kroków, by chronić dane przed wyciekiem czy wrogim przejęciem. Mimo to bez przerwy coś wycieka – nie tylko z serwerów renomowanych firm, ale też rządowych skrzynek pocztowych i tajnych baz służb wywiadowczych. Częściowym wyjaśnieniem tego paradoksu jest to, że same rządy i ich tajne służby przyczyniają się do osłabienia bezpieczeństwa informacji. Z okazji globalnej konferencji na temat cyberprzestrzeni (GCCS2015) międzynarodowa koalicja organizacji pozarządowych – wśród nich Fundacja Panoptykon – wydała stanowcze oświadczenie w tej sprawie, w którym stwierdza, że „największym zagrożeniem dla cyberbezpieczeństwa i Internetu jest masowa inwigilacja”.

Tydzień temu Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało nową wersję ustawy o ochronie danych osobowych, wdrażającej RODO. Niektóre z zaproponowanych zmian, tak jak tryb wyboru PUODO gwarantujący większą niezależność tego organu, przyjęliśmy z radością. Inne – szczególnie szerokie wyłączenia obowiązków informacyjnych dla małych i średnich przedsiębiorstw – z nieukrywaną konsternacją. Czy nie da się zrealizować tego samego celu, nie wylewając RODO z kąpielą? Poprosiliśmy dra Macieja Kaweckiego, ‎dyrektora Departamentu Zarządzania Danymi i koordynatora reformy ochrony danych osobowych w Ministerstwie Cyfryzacji, aby w wywiadzie dla Fundacji Panoptykon odniósł się do części naszych wątpliwości, które podziela również GIODO.

Mierzymy się z upadkiem niezależnych mediów, z uzależnieniem ludzi od informacyjnych bodźców, z zanikiem krytycznego myślenia i coraz lepiej kamuflowaną manipulacją, która zniekształca debatę publiczną w kluczowych dla demokracji momentach. Wobec tych zagrożeń musimy odejść od liberalnego założenia, że jednostka sama sobie poradzi – w wywiadzie z Michałem Płocińskim z redakcji Plus Minus mówi Katarzyna Szymielewicz, prawniczka, szefowa fundacji Panoptykon.

„Do końca roku zostanie wdrożona nowa definicja szpiegostwa” – ogłosił wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł. To jednak czcze słowa: do Sejmu nawet nie wpłynął jeszcze projekt zmiany przepisów.

Ujawnienie PRISM i innych programów inwigilacji wstrząsnęło europejską polityką i na chwilę zdominowało debatę publiczną. Takim wstrząsom zwykle towarzyszy ryzyko przeczekania: kiedy kurz opadnie, może się okazać, że nic się nie zmieniło...