Komisja Europejska ogłasza nową strategię i konsultacje w sprawie zasad ochrony prywatności

Dziś (4 listopada) Komisja Europejska oficjalnie ogłosiła Strategię poprawy skuteczności unijnych przepisów dotyczących ochrony danych. Strategia jest rodzajem „mapy drogowej”, pokazującej kierunki działań legislacyjnych na najbliższy rok, a jednocześnie dobrą diagnozą kluczowych problemów w sferze ochrony danych. Komisja Europejska wreszcie zauważyła, że przepisy o ochronie danych sprzed 15 lat nie przystają do rzeczywistości społeczeństwa informacyjnego i wymagają gruntownych zmian. Sami obywatele i użytkownicy nowych technologii też będą mogli wypowiedzieć się w tej sprawie: Komisja ogłosiła otwarte konsultacje, w których wzywa do zgłaszania uwag. Termin mija 15 stycznia 2011 r. Uwagi można wnosić na specjalnej stronie internetowej przeznaczonej do konsultacji społecznych. Komisja obiecuje, że weźmie te opinie pod uwagę przy przygotowywaniu propozycji zmian dyrektywy o ochronie danych (z 1995r.). Propozycje zmian powinny się pojawić latem 2011 r.

Strategia porusza w szczególności takie kwestie jak transparentność procesu przetwarzania danych o użytkownikach przez firmy z branży internetowej, prawo do żądania usunięcia zgromadzonych danych („prawo do bycia zapomnianym”), transfer danych poza obszar UE, czy zasady ochrony danych w sferze współpracy policji i wymiaru sprawiedliwości.

O wycieku wcześniejszej wersji komunikatu i planowanej rewizji zasad ochrony prywatności pisaliśmy w tekście „Zmiana zasad ochrony prywatności w Unii Europejskiej: szykuje się gruntowna rewizja dyrektywy o ochronie danych osobowych”.

Kluczowe fragmenty strategii Komisji Europejskiej:

Czy wiesz, co dzieje się z Twoimi danymi osobowymi, gdy rezerwujesz bilet lotniczy, otwierasz rachunek bankowy czy też umieszczasz zdjęcia na stronie internetowej? Kto i w jaki sposób wykorzystuje te dane? Jak na trwałe usunąć informacje z profilu w portalu społecznościowym? Czy możesz przenieść swoje kontakty i zdjęcia do innego serwisu? Kontrola nad informacjami o sobie, dostęp do swoich danych, ich zmiana i usuwanie – to podstawowe prawa, które muszą być zagwarantowane w dzisiejszym świecie mediów cyfrowych. Odpowiadając na to wyzwanie, Komisja Europejska przedstawiła dziś strategię, która ma na celu ochronę danych osobowych we wszystkich dziedzinach polityki, włączając w to egzekwowanie prawa, a z drugiej strony zmniejszenie biurokracji dla przedsiębiorstw i zapewnienie swobodnego przepływu danych w UE. Komisja wykorzysta planowany przegląd tej polityki, w tym również wyniki konsultacji społecznych w tym zakresie, do wprowadzenia zmian w unijnej dyrektywie o ochronie danych z 1995 r. Komisja przedstawi odpowiedni wniosek legislacyjny w 2011 r.

„Ochrona danych osobowych jest jednym z praw podstawowych”, stwierdziła wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE do spraw sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. „Aby zagwarantować to prawo, potrzebujemy jasnych i konsekwentnych przepisów w zakresie ochrony danych. Musimy również zaktualizować nasze przepisy pod kątem wyzwań wynikających z nowych technologii i globalizacji. Komisja opracuje w przyszłym roku nowe akty prawne, by wzmocnić prawa jednostek, a jednocześnie zapewnić swobodny przepływ danych w ramach jednolitego rynku UE poprzez znoszenie barier biurokratycznych.”

Przedstawiona dziś strategia zawiera propozycje modernizacji ram prawnych UE w zakresie ochrony danych i formułuje w tym względzie szereg celów, które mają temu służyć:

• Wzmocnienie praw jednostki, tak aby ograniczyć gromadzenie i wykorzystywanie danych osobowych do niezbędnego minimum. Każdy powinien być ponadto w jasny i przejrzysty sposób informowany o tym, kto, jak, dlaczego i na jak długo gromadzi i wykorzystuje jego dane. Każdy powinien mieć możliwość wyrażania świadomej zgody na przetwarzanie swoich danych osobowych, przykładowo podczas przeglądania stron internetowych, i powinien mieć „prawo do bycia zapomnianym”, gdy jego dane nie są już potrzebne lub chce, by zostały one usunięte.
• Rozszerzenie wymiaru jednolitego rynku poprzez zmniejszenie biurokratycznego obciążenia dla przedsiębiorstw i zagwarantowanie jednakowych warunków konkurencji. Istniejące obecnie różnice we wdrażaniu unijnych przepisów w zakresie ochrony danych i brak jasności co do tego, czyje przepisy mają zastosowanie, wpływają negatywnie na swobodny przepływ danych osobowych w UE, powodując zwiększone koszty.
• Przegląd przepisów dotyczących ochrony danych w obszarze współpracy policji i wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, by również w tych dziedzinach chronione były dane osobowe jednostek. Zgodnie z traktatem lizbońskim UE ma teraz możliwość ustanawiania kompleksowych i spójnych przepisów w zakresie ochrony danych dla wszystkich sektorów, włączając w to policję i sądownictwo karne. Specyfika i potrzeby tych sektorów zostaną oczywiście wzięte pod uwagę. Również dane zachowywane do celów egzekwowania prawa powinny zostać ujęte w nowych ramach prawodawczych. Komisja prowadzi także przegląd dyrektywy w sprawie zachowywania danych z 2006 r., na podstawie której przedsiębiorstwa są zobowiązane do zachowywania danych o połączeniach telekomunikacyjnych przez okres wynoszący od sześciu miesięcy do dwóch lat.
• Zapewnienie wysokiego poziomu ochrony w przypadku transferu danych poza UE poprzez poprawę i usprawnienie procedur międzynarodowego transferu danych. UE powinna dążyć do osiągnięcia takiego samego poziomu ochrony we współpracy z państwami trzecimi i promować wysokie normy ochrony danych na poziomie światowym.
• Skuteczniejsze egzekwowanie przepisów poprzez wzmocnienie pozycji i zwiększenie uprawnień organów ds. ochrony danych i ich dalszą harmonizację. Poprawa współpracy i koordynacji jest również zdecydowanie potrzebna, by zapewnić spójniejsze stosowanie unijnych przepisów o ochronie danych w obrębie całego jednolitego rynku.

Pełna treść dokumentu (po polsku)

Więcej na ten temat:

EU Seeks Tougher Online Code in Bid to Safeguard Private Data

Globalna debata o ochronie danych (osobowych) wchodzi w kolejną fazę

Ochrona danych osobowych w UE – nowa strategia