TK: Dane osobowe oskarżonych będą lepiej chronione

Brak sądowej kontroli zezwoleń wydawanych przez prokuratora na ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze, jest niezgodny z konstytucją – stwierdził Trybunał Konstytucyjny (sygn. K 25/09). Ustawodawca tym razem jest przygotowany na to orzeczenie – projekt zmiany prawa prasowego realizujący wytyczne TK jest już w Senacie.

18 lipca 2011 r. o godz. 8.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący art. 13 ust. 3 prawa prasowego, w którym zawarte jest upoważnienie dla właściwego prokuratora lub sądu do wydania zezwolenia, ze względu na ważny interes społeczny, na ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe. Dotychczas przepis ten nie przewidywał możliwości złożenie zażalenia na postanowienie prokuratora. Trybunał uznał, że jest to niezgodne z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 konstytucji.

Trybunał stwierdził, że publikacja danych wymienionych w art. 13 ust. 3 Prawa prasowego niesie ze sobą wysokie ryzyko stygmatyzacji, zarówno dla samych podejrzanych, jak i dla ich rodzin. Skutki publikacji, chociaż dotyczą osób podejrzanych, czyli chronionych przez domniemanie niewinności, mogą być nawet bardziej dotkliwe i długotrwałe niż zastosowanie środka karnego podania wyroku skazującego do publicznej wiadomości.

W ocenie Trybunału, brak możliwości zakwestionowania zgody wyrażonej przez prokuratora na ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze, narusza możliwość skorzystania z sądowej ochrony konstytucyjnie gwarantowanych wolności (art. 77 ust. 2 konstytucji) oraz pozbawienie jednostki prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, gwarantowanego w art. 45 ust. 1 konstytucji. Trybunał podkreślił także, iż istotne znaczenie ma w tym przypadku ochrona takich wartości jak życie prywatne, rodzinne, cześć i dobre imię, chronione na mocy art. 47 konstytucji.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, sprawozdawcą była sędzia TK Małgorzata Pyziak-Szafnicka.

Nie czekając na orzeczenie TK, posłowie podjęli kilka miesięcy temu prace nad nowelizacją art. 13 prawa prasowego. Projekt przewiduje dodanie do art. 13 ustępu 4 o treści: „Na postanowienie w przedmiocie ujawnienia danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe przysługuje zażalenie. Zażalenie na postanowienie prokuratora rozpoznaje sąd rejonowy, w którego okręgu toczy się postępowanie." Po koniec czerwca projekt przyjął Sejm, obecnie znajduje się on w Senacie (druk senacki 1274).

Więcej na ten temat:

Komunikat prasowy TK