W swoim nowym raporcie Najwyższa Izba Kontroli bierze na warsztat kamery monitoringu w szkołach. Wnioski? Niewesołe. Zwolennicy obserwowania uczniów i nauczycieli mają prawo czuć się rozczarowani. Przeciwnicy – utwierdzeni w swoim sceptycyzmie.

Niedawno pisaliśmy o pesymistycznych konkluzjach płynących z raportu NIK o monitoringu wizyjnym w szkołach. Pokazał on, że kamery nie spełniają swojego zadania jako narzędzia zapewnienia bezpieczeństwa uczniów, ale także ujawnił szereg nieprawidłowości. Najbardziej emocjonujący okazał się przykład szkoły w Puławach, gdzie monitoring zainstalowano… w męskiej toalecie, tuż nad pisuarami. Nie mogliśmy przejść wobec tego przypadku obojętnie.

Czy to ostrzeżenie przed złodziejem? Nie. To wywieszka w witrynie sklepu spożywczego opatrzona wydrukami kadrów ze sklepowego monitoringu. Dwa zdjęcia, dwa słowa, trzy wykrzykniki, a tematów do rozważań bez liku: technologia wyprzedzająca wymiar sprawiedliwości, złodzieje grasujący w dzielnicach apartamentowców, walka o klienta i walka z klientem, a na koniec – prawa człowieka.

To nie monitoring jest potrzebny szkołom, tylko dobrze przygotowani ludzie – zgodnym głosem stwierdzili wszyscy, którzy w ramach konsultacji publicznych programu „Bezpieczna+” przekazali Ministerstwu Edukacji Narodowej swoje opinie. Przeciwko kamerom w szkołach wystąpili nie tylko Fundacja Panoptykon i Centrum Edukacji Obywatelskiej, ale także Rzecznik Praw Dziecka, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Zakład Kryminologii Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Związek Nauczycielstwa Polskiego i szereg organizacji społecznych: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej, Fundacja Autonomia i Centrum Cyfrowe. MEN odniósł się do krytyki jedynie zdawkowo, a kamery pozostały w programie.

Wszystko już gotowe: opinie zebrane, materiały przeanalizowane. Prace analityczne trwające od kilku miesięcy na pewno doprowadziły do konkretnych wniosków. Zdiagnozowano nawet kwestie, które będą miały kluczowe znaczenie. Brakuje jeszcze „wystrzału startera” i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych rozpocznie realne prace nad ustawą o monitoringu. Może niebawem przestaniemy być „monitoringowym eldorado”?