[Odcinek specjalny] „Przez lata nieświadomie karmiliśmy system danymi, informacjami o nas. Korzystaliśmy z systemów rozpoznawania twarzy na przejściach granicznych, nawet płaciliśmy w ten sposób. Pozwoliliśmy, aby w mieście pojawiło się coraz więcej kamer. Dziś mamy nauczkę, że wszystkie takie działania mogą być wykorzystane przeciwko obywatelom” – w ten sposób Johua Wong, lider protestów w Hongkongu, uzasadniał ataki na latarnie z systemem rozpoznawania twarzy. To, co w Hongkongu kojarzy się z kontrolą społeczną, przez 99% Chińczyków uznawane jest za trening społecznego zaufania. Skąd bierze się ten rozdźwięk – spytaliśmy dr Katarzynę Sarek, adiunkt w Instytucie Sinologii na Uniwersytecie Jagiellońskim.

O tym, z jakich narzędzi korzystają, jak wygląda kontrola nad ich działaniami, a jak mogłaby ona wyglądać, jakie zagrożenia dla wolności i praw obywatelskich wiążą się z dostępnością takich narzędzi inwigilacji takie jak Pegasus – rozmawiamy z Jackiem Cichockim, byłym ministrem spraw wewnętrznych i ministrem koordynującym służby specjalne w rządzie Donalda Tuska, obecnie pracującym na Uniwersytecie Warszawskim, oraz Wojciechem Klickim – prawnikiem z Fundacji Panoptykon specjalizującym się w tematyce kontrolowania służb specjalnych.

4 czerwca ulicami Warszawy przeszedł kilkusettysięczny marsz, którego uczestnicy protestowali przeciwko rządowi – jego atakom na praworządność i ustawie o wpływach rosyjskich (tzw. lex Tusk).

Na szczeblu europejskim trwa właśnie dyskusja o wprowadzeniu zakazu masowego rozpoznawania twarzy. Jak działa technologia rozpoznawania twarzy? Gdzie jest używana? W jakim celu sięga po nią policja i z jakimi kosztami społecznymi się wiąże? Co możemy zyskać, a co stracić, jeżeli w porę nie wprowadzimy przepisów regulujących użycie tej technologii? Zapraszamy na rozmowę z dr Magdaleną Tomaszewską-Michalak, wykładowczynią w Katedrze Bezpieczeństwa Wewnętrznego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych na Uniwersytecie Warszawskim, która specjalizuje się m.in. w prawnych i społecznych aspektach wykorzystania technologii biometrycznej, kryminalistyce oraz relacji pomiędzy bezpieczeństwem a prawem do prywatności.