Kto zmusi amerykańskie firmy do przestrzegania europejskich standardów ochrony danych osobowych? Dlaczego – mimo trzech lat intensywnych prac – Unia Europejska nadal nie przyjęła zapowiadanych przepisów chroniących nasze dane przed rabunkową eksploatacją? Czy w imię walki z terroryzmem powinniśmy tworzyć ogólnoeuropejskie systemy przetwarzania danych (np. PNR)? Czy po zamachu na „Charlie Hebdo” obowiązkowa retencja danych telekomunikacyjnych znów będzie obowiązywać na poziomie UE?

Fundacja Panoptykon próbowała zweryfikować informacje ujawnione przez Edwarda Snowdena, które sugerują, że Polska współpracowała z z amerykańską Agencją Bezpieczeństwa Narodowego w ramach programów Oakstar i Orangecrush oraz partnerstwa Buffalogreen. W trybie dostępu do informacji publicznej zapytaliśmy ABW, czy taka współpraca miała miejsce. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego odmówiła udzielenia nam odpowiedzi, a 14 stycznia sąd oddalił naszą skargę na decyzje ABW. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał argument, że ujawnienie tej informacji utrudni ABW realizację jej ustawowych zadań.

„Zmiana obowiązującego prawa w reakcji na tragiczne wydarzenie zakrawa na populizm. Istotą demokracji reprezentatywnej nie jest natychmiastowe reagowanie na każde wzburzenie opinii publicznej, ale faktyczna reprezentacja szeroko pojętych interesów obywateli.

Pod koniec tego tygodnia odbędzie się szczyt Rady Europejskiej, na którym głowy państw i szefowie rządów zajmą się propozycjami wzmocnienia kontroli na granicach UE i zwiększenia nadzoru nad radykalnymi grupami w Internecie. W związku ze zbliżającym się spotkaniem wzrastają naciski na europosłów sprzeciwiających się wprowadzeniu europejskiego systemu przetwarzania danych pasażerów linii lotniczych. Przygotowany przez Komisję Europejską projekt dyrektywy PNR został zablokowany w Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych głosami parlamentarzystów z frakcji zielonych i socjalistów. W sukurs sceptycznym wobec PNR deputowanym przyszła Grupa Robocza art. 29, zrzeszająca europejskich rzeczników ochrony danych. W swojej opinii rzecznicy podkreślili, że wprowadzenie rozwiązania proponowanego przez Komisję „poważnie naruszyłoby prawo do ochrony życia prywatnego i danych osobowych wszystkich podróżnych”.

Francja przyśpieszyła wprowadzenie nowych przepisów „antyterrorystycznych”, nad którymi pracowano od 2011 r. Dwa dekrety połączone w jeden, podpisane 6 lutego przez prezydenta Francoişa Hollande’a i premiera Manuela Vallsa, wprowadzają możliwość cenzurowania Internetu. Dzięki nim francuskie służby będą mogły żądać od operatorów blokowania stron zawierających treści związane z terroryzmem i pedofilią. Blokowanie odbywać się będzie z pominięciem drogi sądowej, a operator ma 24 godziny na zastosowanie się do zaleceń.