W lipcu ubiegłego roku Trybunał Konstytucyjny uznał część przepisów regulujących funkcjonowanie służb za niezgodne z Konstytucją RP. Możemy porównać ten wyrok do strzelby zawieszonej na ścianie w pierwszym akcie teatralnego dramatu. Jak wiadomo, musi ona wypalić.

Po tragicznych wydarzeniach w Paryżu unijni ministrowie spraw wewnętrznych zdecydowali się na przyjęcie szeregu środków, które w ich ocenie mają zwiększyć bezpieczeństwo w Europie. Politycy chcą wzmocnić kontrolę na wewnętrznych i zewnętrznych granicach strefy Schengen, utworzyć nowe systemy przetwarzania danych oraz zwiększyć kompetencje unijnych agencji, w tym Frontexu.

Od kilkunastu dni opinia publiczna żyje wydarzeniami wokół Trybunału Konstytucyjnego. Jego sprawność i pozycja są ważne również dla Panoptykonu, dlatego z niepokojem obserwujemy działania polityków osłabiające rangę i autorytet Trybunału. Jego rola w demokratycznym państwie prawa jest nie do przecenienia. Jest on pomyślany jako instytucja, która może usunąć z porządku prawnego rozwiązania godzące w konstytucyjne prawa i wolności – nawet wbrew decydującej woli politycznej. W naszej działalności często odwołujemy się do decyzji Trybunału. Zebraliśmy orzeczenia, które zapadły w ostatnich latach, a które wiążą się z podejmowanymi przez nas tematami.

Gdy opisaliśmy sprawę blokowania e-maili Panoptykonu przez nieistniejące już Ministerstwo Gospodarki, trafiły do nas pytania, dlaczego serwer Panoptykonu należy do sieci Tor. Najkrótsza odpowiedź brzmi: naszym zdaniem każdy ma prawo anonimowo korzystać z Internetu, a dzięki sieci Tor jest to możliwe. Udostępniając serwer panoptykon.org jako węzeł przekaźnikowy Tora (ang. relay node), wspieramy realizowanie tego prawa na poziomie narzędziowym. Na tej samej zasadzie promujemy również korzystanie z protokołu HTTPS i szyfrowanie e-maili.

Grupa organizacji pozarządowych, w tym Fundacja Panoptykon, skierowała do wszystkich posłów i posłanek apel dotyczący proponowanych zmian w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym. Jesteśmy przekonani, że przyjęcie tych rozwiązań doprowadzi do paraliżu Trybunału Konstytucyjnego i sprawi, że nie będzie on w stanie realizować swojej roli strażnika Konstytucji. Niestety prace nad zmianą ustawy są prowadzone w takim tempie, że trudno o merytoryczną dyskusję nad proponowanymi rozwiązaniami. Dlatego postanowiliśmy zaapelować do naszych reprezentantów w Sejmie o rozwagę i powstrzymanie się od przyjmowania tak kontrowersyjnych rozwiązań.