W dzisiejszym poranku Radia TOK FM Jacek Żakowski rozmawiał z prof. Ireną Lipowicz, ustępującą Rzecznik Praw Obywatelskich, m.in.

Dostęp do billingów i innych danych telekomunikacyjnych pozostanie poza realną kontrolą.

Senacka Komisja Ustawodawcza pracuje nad zgłoszonym przez koalicyjnych senatorów projektem, który ma ograniczyć swobodę sięgania przez służby po billingi i inne dane telekomunikacyjne.

„Rząd nie musiał zwlekać z zaproponowaniem nowych przepisów aż 10 miesięcy. Przyjmując taką taktykę, postawił władzę ustawodawczą pod ścianą: albo szybko coś uchwalicie, albo wszyscy będziemy mieli problem.

Atak na serwery i zabezpieczenia Hacking Team – włoskiej firmy specjalizującej się w oprogramowaniu szpiegującym – uchylił nam drzwi do świata, który polskie i zagraniczne służby najchętniej chowają pod podłogą. Podejmowane przez różne organizacje, w tym Fundację Panoptykon, próby wydobycia informacji od służb o narzędziach, z jakich korzystają, napotykają niezmienny opór. Wpadka Hacking Team pokazuje, że ta taktyka ma krótkie nogi: jeśli państwo podejmuje kontrowersyjne działania przeciwko obywatelom, wcześniej czy później – w wyniku wewnętrznego wycieku, ataku czy po prostu rzetelnego, dziennikarskiego śledztwa – wyjdzie to na jaw. Korzystając z medialnych doniesień, podsumowujemy, jakie możliwości polskie służby mogły zyskać dzięki usługom Hacking Team i czy było to zgodne z polskim prawem.

W Brukseli trwają intensywne prace nad przyjęciem dyrektywy, która zobowiąże linie lotnicze do przekazywania służbom szczegółowych danych (tzw. Passenger Name Records) o wszystkich pasażerach podróżujących z lub do Unii Europejskiej. Każdy pasażer będzie traktowany jak potencjalny terrorysta – pod tym kątem będzie tworzony i analizowany jego profil. Jakie dane trafią w ręce służb i w jaki sposób będą wykorzystywane? Kto i na jakiej zasadzie będzie mieć do nich dostęp? Jakie to może mieć konsekwencje dla każdego z nas i czy faktycznie zwiększy bezpieczeństwo? Przedstawiamy założenia nowego systemu walki z terroryzmem i poważną przestępczością, opartego na analizie danych PNR.

Co łączy kamery nagrywające dźwięk w urzędach, oprogramowanie przeczesujące Internet pod kątem słów kluczowych, ortofotomapy wykorzystywane do weryfikacji zobowiązań podatkowych i odcinkowy pomiar prędkości? To wszystko narzędzia, za pomocą których instytucje publiczne zbierają informacje na nasz temat, przede wszystkim po to, by wykrywać nadużycia. Nowe technologie wykorzystywane w tym celu wymykają się jakiejkolwiek kontroli, co gorsza – często nie wiemy o ich stosowaniu. Postanowiliśmy – wykorzystując obywatelskie prawo do informacji – dowiedzieć się, „kto, co i dlaczego”. Szeroko zakrojone badania nie mogły obejść się bez oporu instytucji, które choć kontrolują, nie lubią być kontrolowane. Oto przegląd barier, jakie napotkaliśmy.

Lotniska krajów Unii Europejskiej obsługują rocznie miliony pasażerów. Z portu lotniczego Heathrow w Londynie korzysta co roku ponad 72 mln osób, z lotniska we Frankfurcie – 58 mln osób, w Monachium – ponad 38 mln pasażerów rocznie. To turyści, ludzie podróżujący w interesach czy z powodów osobistych. W tym morzu osób przekraczających codziennie europejskie terminale trafiają się również przestępcy – jak ich wyłowić z tłumu? Komisja Europejska ma pomysł: wykorzystajmy dane z systemów rezerwacyjnych (Passenger Name Records). Może podpowiedzą nam one, którzy podróżni to potencjalni przestępcy.