Dane osobowe podejrzanego lepiej chronione przed mediami? Sejm chce zmienić art. 13 prawa prasowego

Artykuł
24.02.2011
2 min. czytania
Tekst

Ministerstwo Kultury pracuje nad kompleksową nowelizacją prawa prasowego, a tymczasem w łonie Sejmu zrodził się projekt zmiany art. 13 dotyczącego m.in. zasad ujawniania wizerunku i danych osobowych osób podejrzanych, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, a także wizerunków i danych innych uczestników postępowania, chyba, że wyrażą na to zgodę. Decyzję o wystąpieniu z inicjatywą ustawodawczą w tym zakresie podjęła dziś sejmowa Komisja Ustawodawcza, która powołała podkomisję odpowiedzialną za przygotowanie projektu nowelizacji.

Działania Komisji związane są ze zgłoszeniem w przez Rzecznika Praw Obywatelskich w 2009 r. wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o orzeczenie niezgodności z Konstytucją art. 13 § 3, który przewiduje, że prokurator może zezwolić na publikację wizerunku m.in. innymi osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa „ze względu na ważny interes społeczny”. (zob. wniosek RPO - K 25/09) Na postanowienie takie nie przysługuje w chwili obecnej zażalenie do sądu, decyzji prokuratora nie można więc zakwestionować. RPO stwierdził, że tak skonstruowany przepis narusza art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji (tj. prawo do sądu oraz prawo do efektywnego środka zaskarżenia).

We wniosku Rzecznika czytamy: "Istota tego problemu sprowadza się do braku sądowej kontroli takich rozstrzygnięć, pomimo że w sposób bezpośredni dotyczą one sfery chronionego konstytucyjnie prawa do życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia (…) Brak sądowej kontroli zezwolenia prokuratora na ujawnienie danych osobowych i wizerunku podejrzanego sprawia, że w omawianym zakresie nie istnieje zewnętrzna kontrola decyzji procesowych podejmowanych przez prokuraturę na etapie postępowania przygotowawczego" - napisał dr Janusz Kochanowski, przypominając, że wydawane przez prokuratora zarządzenie nie zawiera nawet uzasadnienia, nie ma więc możliwości zapoznania się z powodami, jakimi kierował się prokurator, wydając zezwolenie lub odmawiając tego.

RPO podkreśla dodatkowo, że udzielanie przez prokuratora takiego zezwolenia i posługiwanie się w procesie decyzyjnym przesłankami niedookreślonymi "powoduje niedopuszczalną dowolność i tym samym wprowadza zagrożenie arbitralnością i brakiem przewidywalności decyzji podejmowanych w sprawach doniosłych dla obywateli, bo dalece ingerujących w ich prawa i wolności obywatelskie, które to decyzje z uwagi na brak zewnętrznej kontroli nie mogą być przedmiotem oceny, weryfikacji i wykładni przez organy orzecznicze".

Zarówno Sejm, jak i Prokurator Generalny przesłali już swoje stanowiska w sprawie wniosku Rzecznika do TK, w których zgodzili się z argumentacją RPO. Dlatego też, posłowie chcąc wyprzedzić spodziewane, ich zdaniem, orzeczenie Trybunału, już teraz podjęli działania mające na celu przedstawienie stosownej inicjatywy ustawodawczej.

Biuro Analiz Sejmowych zaproponowało już wstępnie nowe brzmienie art. 13, które zrealizuje postulaty RPO, Sejmu i PG. BAS chciałby dodać do art. 13 nowy § 4, który stanowiłby, że „na postanowienie prokuratora, o którym mowa w § 3 podejrzanemu przysługuje zażalenie do Sądu Rejonowego, w okręgu którego toczy się przeciw niemu postępowanie”.

Newsletter

Otrzymuj informacje o działalności Fundacji

Twoje dane przetwarza Fundacja Panoptykon w celu promowania działalności statutowej, analizy skuteczności podejmowanych działań i ewentualnej personalizacji komunikacji. Możesz zrezygnować z subskrypcji listy i zażądać usunięcia swojego adresu e-mail. Więcej informacji o tym, jak przetwarzamy twoje danejakie jeszcze prawa ci przysługują, w Polityce prywatności.