W kwietniu zamknęliśmy prace nad projektem „Nadchodzą! Jak ich przywitamy?”. Efektem trwającego prawie cztery miesiące badania procedur i praktyk stosowanych przez organy publiczne wobec osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w Polsce jest raport Uchodźcy pod szczególnym nadzorem. Przedstawiamy w nim różne formy nadzoru, jakim podlegają osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, i analizujemy ich wpływ na prawa człowieka. Nie wychodzimy z założenia, że kontrola jest niepotrzebna, ale zadajemy trudne pytania o jej skuteczność i proporcjonalność.
04.04.2016
W sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy zmieniającej ustawę o udzielaniu ochrony cudzoziemcom. Rządowy projekt zakłada wydłużenie czasu na weryfikację przez służby cudzoziemców podlegających relokacji lub przesiedleniu na terytorium Polski. Obecnie Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, policja i Straż Graniczna mają 7 dni na przekazanie informacji o tym, czy wjazd lub pobyt danej osoba stanowi zagrożenie dla obronności i bezpieczeństwa państwa bądź ochrony porządku publicznego. Po zmianach czas na to wydłuży się do 45 dni, a w uzasadnionych przypadkach będzie mógł zostać przedłużony o kolejne 14 dni.
Co ważne, organy, do których zwróci się szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców, mają obowiązek przedstawienia swojego stanowiska – nie mogą poprzestać na milczeniu. Oznacza to rezygnację z domniemania, że brak informacji ze strony służb oznacza, że pobyt cudzoziemca na terenie Polski nie stwarza zagrożenia. Obowiązek uzyskania informacji, o tym, czy cudzoziemiec nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa nie będzie dotyczyć nieletnich, którzy nie ukończyli 13 roku życia.
04.03.2016
Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o przedstawienie aktualnych planów dotyczących relokacji do Polski ubiegających się o ochronę międzynarodową cudzoziemców z Grecji i Włoch. Rzecznik zwrócił uwagę, że zgodnie z wcześniejszymi informacjami pierwsza grupa uchodźców miała przybyć do Polski już w lutym. W związku z tym zapytał, czy opracowany został harmonogram przybywania grup cudzoziemców i czy ustalono, w jakiej formie świadczona będzie dla nich pomoc socjalna – w wyznaczonych ośrodkach czy także poza nimi. Ponadto Rzecznik zwrócił uwagę, że istotnym elementem przygotowania do przyjęcia uchodźców jest przeprowadzenie akcji informacyjnych skierowanych do społeczności lokalnych w miejscach, do których trafią relokowane grupy.
12.01.2016
Fundacja Panoptykon rozpoczęła właśnie projekt badawczy, w trakcie którego zamierzamy przenalizować zagadnienia związane z kontrolą nad uchodźcami. W całej Unii Europejskiej kwestia imigrantów stała się obecnie gorącym tematem. Wielu polityków podkreśla, że istnieje potrzeba objęcia uchodźców szczególnymi formami nadzoru w celu zapewnienia ochrony bezpieczeństwa czy zdrowia. Dotyczy to m.in. wprowadzenia dodatkowych kontroli wewnątrz strefy Schengen czy rozszerzenia kompetencji określonych służb. Jednak już teraz uchodźcy podlegają konkretnym formom kontroli, m.in. ich dane – w tym odciski placów czy zdjęcia twarzy – są gromadzone i przetwarzane w wielu centralnych bazach danych, do których dostęp mają instytucje publiczne i służby.
