Artykuł 08.03.2023 4 min. czytania Tekst Image Przymus badań ginekologicznych, rejestr ciąż, dyskryminujące algorytmy uczenia maszynowego, targetowanie reklam politycznych na kobiety w ciąży, aktywistki zatrzymywane przez służby, życie intymne kobiet pod obserwacją firm z branży reklamowej – działania związane z nadzorem nad kobietami to w Panoptykonie niemal codzienność. Przypominamy najważniejsze tematy „kobiece”, którymi zajmowaliśmy się na przestrzeni lat. 1. Przymusowe badania ginekologiczne W 2010 r. interweniowaliśmy w sprawie planów wprowadzenia obowiązkowych badań ginekologicznych. Projekt Ministerstwa Zdrowia zakładał włączenie cytologii i mammografii do badań w ramach medycyny pracy. Nie lekceważymy problemu nowotworów piersi i szyjki macicy. Jednak zaproponowane działania miały pozorny i wybiórczy charakter, bo nie uwzględniały osób bezrobotnych i pracujących na innej podstawie niż umowa o pracę, a więc tych, które są często w największej potrzebie. A przy tym stanowiłyby głęboką ingerencję w autonomię, prywatność i intymność dużej grupy osób. Więcej o sprawie: Udało się zablokować ustawę o obowiązkowych badaniach ginekologicznych dla kobiet 2. Rejestr ciąż Od 2022 r. do SIM, czyli Systemu Informacji Medycznej, trafiają dane na temat ciąży, alergii czy grupy krwi. Na wyzwania związane z funkcjonowaniem całego systemu zwracaliśmy uwagę już w 2010 r. Na poszerzenie zakresu danych przetwarzanych w Systemie Informacji Medycznej o informacje na temat ciąż patrzymy przez pryzmat innych aktualnych problemów: obowiązującego w Polsce zakazu aborcji oraz szerokich uprawnień służb do sięgania po dane o – w tym przypadku – obywatelkach. Więcej o rejestrze: Ciąża i alergie w Systemie Informacji Medycznej – 5 pytań 3. Algorytmy uprzedzone wobec kobiet System sterowany głosem, wytrenowany na zbiorze głosów w większości męskich, nie poradzi sobie z głosami kobiet tak samo dobrze jak z męskimi. System rozpoznawania twarzy wytrenowany na bazie, w której dominowały wizerunki mężczyzn, będzie dawał więcej błędnych wyników w przypadku kobiet. Chociaż w dotychczasowej historii firmy stanowiska kierownicze obejmowali głównie mężczyźni, to oczywiście nie oznacza, że kobiety się nie nadają do tej roli – jednak sztuczna inteligencja wytrenowana na historycznych danych i tak w rekrutacji na stanowisko kierownicze wskaże kandydatów płci męskiej. Dyskryminacja mniejszości, krzywdzące decyzje algorytmów wobec kobiet – to wciąż najważniejsze tematy na froncie walki o dobre regulacje sztucznej inteligencji. Więcej o dyskryminujących algorytmach: Sztuczna inteligencja non-fiction 4. Reklamą w ciężarną Kobieta w ciąży jest idealnym targetem reklamowym – nie tylko dla producentów pieluszek i olejków na rozstępy, ale też dla… partii politycznych. Potwierdziły to nasze badania pt. Kto (naprawdę) Cię namierzył?. Walczymy o to, żeby w przygotowywanym w Unii Europejskiej rozporządzeniu dotyczącym reklam politycznych zakazano wykorzystywania danych wrażliwych – np. informacji o ciąży – do targetowania reklam. Już przekonaliśmy do takiego rozwiązania Parlament Europejski. Czekamy jeszcze, co w tej sprawie powie Komisja Europejska i Rada Unii Europejskiej. Więcej: Parlament Europejski zagłosował za reklamą polityczną bez manipulujących algorytmów 5. Inwigilacja aktywistek W ramach kampanii „Podsłuch jak się patrzy” rozmawialiśmy z aktywistką Greenpeace’u, która była inwigilowana przez służby, i z aktywistą wspierającym Strajk Kobiet. Niekontrolowana inwigilacja ze strony polskich służb ogranicza prawa i wolności obywatelskie, w tym kobiet i osób działających na ich rzecz. Od lat sprzeciwiamy się zakusom państwa na dane obywateli i obywatelek i walczymy o systemową zmianę – realną kontrolę nad działaniami służb. Polecamy: Podsłuch jak się patrzy – historie inwigilowanych 6. Zdrowie kobiet na podglądzie Podobno kupujemy więcej w drugiej fazie cyklu. Chociaż aplikacje do monitorowania cyklu wielu kobietom pomagają lepiej zrozumieć swoje ciało, dostarczone w ten sposób dane mogą być też wykorzystane do wyświetlenia im reklamy – na którą z większym prawdopodobieństwem zareagują, bo będzie odwoływała się do wrażliwych informacji o ich zdrowiu. Sprawdziliśmy, co z danymi robią najpopularniejsze aplikacje dla kobiet. Czytaj: Technologia w służbie kobiet czy odwrotnie? Przyglądamy się aplikacjom do monitorowania cyklu Działania organizacji w latach 2022–2024 dofinansowane z Funduszy Norweskich w ramach programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy. Anna Obem Autorka Katarzyna Szymielewicz, Maria WróblewskaWspółpraca Temat sztuczna inteligencja służby algorytmy biznes reklamowy dyskryminacja Poprzedni Następny Newsletter Otrzymuj informacje o działalności Fundacji Administratorem twoich danych jest Fundacja Panoptykon. Więcej informacji o tym, jak przetwarzamy dane osób subskrybujących newsletter, znajdziesz w naszej Polityce prywatności. Zapisz się Zapisz się Akceptuję Regulamin usługi Zobacz także Artykuł Służby a wolność. Zapraszamy na debatę Postęp technologiczny niewątpliwie poszerzył możliwości agencji rządowych monitorowania własnych obywateli i obcokrajowców. Wykorzystywaniu innowacji do skutecznego działania musi towarzyszyć szacunek dla praw i wolności każdego człowieka. Jak osiągnąć tę równowagę w Polsce, w której służby… 17.04.2019 Tekst Artykuł Śledzenie użytkowników w pakiecie z darmowymi serwisami? Branża reklamowa lobbuje niebezpieczne wyłomy w rozporządzeniu ePrivacy, które ma uzupełniać RODO. 12.11.2018 Tekst Artykuł Pegasus narzędziem kontroli politycznej? Adwokat Roman Giertych i prokurator Ewa Wrzosek byli inwigilowani z wykorzystaniem Pegasusa – ujawniła grupa Citizen Lab. W ręce polskich służb mogły trafić rozmowy, zdjęcia, maile, wiadomości z komunikatorów używanych przez dwoje aktywnych krytyków rządu. Sprawę opisała Associated Press. 21.12.2021 Tekst