Artykuł 08.03.2023 4 min. czytania Tekst Image Przymus badań ginekologicznych, rejestr ciąż, dyskryminujące algorytmy uczenia maszynowego, targetowanie reklam politycznych na kobiety w ciąży, aktywistki zatrzymywane przez służby, życie intymne kobiet pod obserwacją firm z branży reklamowej – działania związane z nadzorem nad kobietami to w Panoptykonie niemal codzienność. Przypominamy najważniejsze tematy „kobiece”, którymi zajmowaliśmy się na przestrzeni lat. 1. Przymusowe badania ginekologiczne W 2010 r. interweniowaliśmy w sprawie planów wprowadzenia obowiązkowych badań ginekologicznych. Projekt Ministerstwa Zdrowia zakładał włączenie cytologii i mammografii do badań w ramach medycyny pracy. Nie lekceważymy problemu nowotworów piersi i szyjki macicy. Jednak zaproponowane działania miały pozorny i wybiórczy charakter, bo nie uwzględniały osób bezrobotnych i pracujących na innej podstawie niż umowa o pracę, a więc tych, które są często w największej potrzebie. A przy tym stanowiłyby głęboką ingerencję w autonomię, prywatność i intymność dużej grupy osób. Więcej o sprawie: Udało się zablokować ustawę o obowiązkowych badaniach ginekologicznych dla kobiet 2. Rejestr ciąż Od 2022 r. do SIM, czyli Systemu Informacji Medycznej, trafiają dane na temat ciąży, alergii czy grupy krwi. Na wyzwania związane z funkcjonowaniem całego systemu zwracaliśmy uwagę już w 2010 r. Na poszerzenie zakresu danych przetwarzanych w Systemie Informacji Medycznej o informacje na temat ciąż patrzymy przez pryzmat innych aktualnych problemów: obowiązującego w Polsce zakazu aborcji oraz szerokich uprawnień służb do sięgania po dane o – w tym przypadku – obywatelkach. Więcej o rejestrze: Ciąża i alergie w Systemie Informacji Medycznej – 5 pytań 3. Algorytmy uprzedzone wobec kobiet System sterowany głosem, wytrenowany na zbiorze głosów w większości męskich, nie poradzi sobie z głosami kobiet tak samo dobrze jak z męskimi. System rozpoznawania twarzy wytrenowany na bazie, w której dominowały wizerunki mężczyzn, będzie dawał więcej błędnych wyników w przypadku kobiet. Chociaż w dotychczasowej historii firmy stanowiska kierownicze obejmowali głównie mężczyźni, to oczywiście nie oznacza, że kobiety się nie nadają do tej roli – jednak sztuczna inteligencja wytrenowana na historycznych danych i tak w rekrutacji na stanowisko kierownicze wskaże kandydatów płci męskiej. Dyskryminacja mniejszości, krzywdzące decyzje algorytmów wobec kobiet – to wciąż najważniejsze tematy na froncie walki o dobre regulacje sztucznej inteligencji. Więcej o dyskryminujących algorytmach: Sztuczna inteligencja non-fiction 4. Reklamą w ciężarną Kobieta w ciąży jest idealnym targetem reklamowym – nie tylko dla producentów pieluszek i olejków na rozstępy, ale też dla… partii politycznych. Potwierdziły to nasze badania pt. Kto (naprawdę) Cię namierzył?. Walczymy o to, żeby w przygotowywanym w Unii Europejskiej rozporządzeniu dotyczącym reklam politycznych zakazano wykorzystywania danych wrażliwych – np. informacji o ciąży – do targetowania reklam. Już przekonaliśmy do takiego rozwiązania Parlament Europejski. Czekamy jeszcze, co w tej sprawie powie Komisja Europejska i Rada Unii Europejskiej. Więcej: Parlament Europejski zagłosował za reklamą polityczną bez manipulujących algorytmów 5. Inwigilacja aktywistek W ramach kampanii „Podsłuch jak się patrzy” rozmawialiśmy z aktywistką Greenpeace’u, która była inwigilowana przez służby, i z aktywistą wspierającym Strajk Kobiet. Niekontrolowana inwigilacja ze strony polskich służb ogranicza prawa i wolności obywatelskie, w tym kobiet i osób działających na ich rzecz. Od lat sprzeciwiamy się zakusom państwa na dane obywateli i obywatelek i walczymy o systemową zmianę – realną kontrolę nad działaniami służb. Polecamy: Podsłuch jak się patrzy – historie inwigilowanych 6. Zdrowie kobiet na podglądzie Podobno kupujemy więcej w drugiej fazie cyklu. Chociaż aplikacje do monitorowania cyklu wielu kobietom pomagają lepiej zrozumieć swoje ciało, dostarczone w ten sposób dane mogą być też wykorzystane do wyświetlenia im reklamy – na którą z większym prawdopodobieństwem zareagują, bo będzie odwoływała się do wrażliwych informacji o ich zdrowiu. Sprawdziliśmy, co z danymi robią najpopularniejsze aplikacje dla kobiet. Czytaj: Technologia w służbie kobiet czy odwrotnie? Przyglądamy się aplikacjom do monitorowania cyklu Działania organizacji w latach 2022–2024 dofinansowane z Funduszy Norweskich w ramach programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy. Anna Obem Autorka Katarzyna Szymielewicz, Maria WróblewskaWspółpraca Temat sztuczna inteligencja służby algorytmy biznes reklamowy dyskryminacja Poprzedni Następny Newsletter Otrzymuj informacje o działalności Fundacji Twoje dane przetwarza Fundacja Panoptykon w celu promowania działalności statutowej, analizy skuteczności podejmowanych działań i ewentualnej personalizacji komunikacji. Możesz zrezygnować z subskrypcji listy i zażądać usunięcia swojego adresu e-mail. Więcej informacji o tym, jak przetwarzamy twoje dane i jakie jeszcze prawa ci przysługują, w Polityce prywatności. Zapisz się Zapisz się Akceptuję Regulamin usługi Leave this field blank Zobacz także Artykuł Premiera „Gdziekolwiek spojrzysz” (i konkurs) Dzisiaj ma swoją premierę trzecia część trylogii Ukryta sieć Jakuba Szamałka, w której główną rolę grają nowe technologie. W trzeciej części pt. Gdziekolwiek spojrzysz jest to przede wszystkim sztuczna inteligencja. Panoptykon jest partnerem wydawnictwa, a w naszym konkursie do wygrania 5 kompletów… 14.10.2020 Tekst Podcast Sztuczna inteligencja non-fiction Czym w rzeczywistości jest program komputerowy nazywany sztuczną inteligencją. Na jakich zasadach funkcjonuje? Do czego już dzisiaj jest wykorzystywany? Czy niesie ze sobą zagrożenia? Jak duży wpływ może mieć na życie zwykłego człowieka? Właśnie te zagadnienia poruszamy w opracowaniu pt. 05.06.2020 Dźwięk Artykuł Koniec negocjacji aktu ws. sztucznej inteligencji. Nie jest dobrze, ale mogło być gorzej Za nami ostatni odcinek negocjacji trójstronnych w sprawie unijnego rozporządzenia o sztucznej inteligencji. 12.12.2023 Tekst