O projekcie założeń do ustawy o działalności lobbingowej

Fundacja Panoptykon – jako organizacja zabierająca głos w ważnych sprawach publicznych związanych z problematyką nadzoru oraz zainteresowana procesem stanowienia prawa w Polsce i wpływem przyjmowanych rozwiązań na sferę praw i wolności – odpowiedziała na zaproszenie zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i 4 czerwca przekazała swoje uwagi do projektu założeń do ustawy o działalności lobbingowej. Wyrażamy w nich swoje przekonanie o potrzebie wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących lobbingu, ale również zaniepokojenie kierunkiem zmian wyłaniającym się z przedstawionego projektu.

Proponowane rozwiązania koncentrują się na działalności zarejestrowanych lobbystów zawodowych, marginalizując jednocześnie lobbing niezawodowy realizowany przez organizacje działające w interesie społecznym. Ponadto można mieć zastrzeżenia do przewidywanych przez projekt zasad rejestracji lobbystów, proponowanej zmiany organu nadzorczego prowadzącego rejestr (z MSWiA na CBA) czy konsekwencji wynikających z zakładanego poszerzenia definicji lobbingu.

Oto fragment naszej opinii:

(...)
Najistotniejszym problemem, jaki wyłania się z analizowanego projektu założeń do ustawy, jest marginalizacja lobbingu prowadzonego ad hoc przez grupy obywatelskie o różnym stopniu zorganizowania oraz dyskryminacja lobbystów niezawodowych.

Działalność grup obywatelskich i organizacji pozarządowych jest ważną częścią życia publicznego, która powinna stanowić trzon działalności społeczeństwa demokratycznego. Organizacje pozarządowe są emanacją różnorodnych interesów społecznych, a więc ich udział w procesie stanowienia prawa jest niezbędny dla zapewnienia realnej demokratycznej kontroli. Natomiast wprowadzenie swoistego przymusu prowadzenia zawodowego lobbingu jest ograniczeniem swobody działania fundacji i stowarzyszeń, które przeważnie korzystają z usług osób działających pro bono.

Problem nierównego potraktowania lobbystów zawodowych i niezawodowych jest szczególnie widoczny przy analizie zaproponowanych rozwiązań na polu kontaktu z podmiotami lobbowanymi.  Podmiot publiczny będzie miał obowiązek ustosunkować się jedynie do uwag wniesionych przez tych pierwszych. Trudno zrozumieć, dlaczego lobbystom niezawodowym miałoby być odbierane prawo wpływania na  kształt polityki legislacyjnej. Wyrażamy obawę, że przyjęcie takiej zasady naruszałoby jedną z fundamentalnych zasad demokratycznego państwa prawa wyrażoną w art. 4 ust. 2 Konstytucji RP.
(...)