Artykuł 28.01.2019 5 min. czytania Tekst Image Wiek, płeć, miejsce zamieszkania, model urządzenia i system operacyjny, język i lokalizacja, wyszukiwane słowa i odwiedzane strony – kiedy użytkownik czeka na załadowanie strony internetowej, dane o nim płyną szerokim strumieniem do dziesiątek, jeśli nie setek, firm biorących udział w licytacji, której zwycięzca zapłaci 1/5 grosza za możliwość wyświetlenia swojej reklamy. Użytkownik nie ma w tym systemie ani głosu, ani praw. Nie wie, do kogo trafiają jego dane ani jakie wnioski są z nich wyciągane. Fundacja Panoptykon domaga się zmiany tego stanu rzeczy i występuje do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych ze skargami przeciwko IAB i Google – nieformalnym regulatorom rynku reklamy interaktywnej.Google i IAB stworzyły specyfikacje techniczne i standardy organizacyjne dla wszystkich firm uczestniczących w licytacjach (w przypadku IAB jest to standard OpenRTB, w przypadku Google – program Authorized Buyers, wcześniej znany jako Doubleclick Ad Exchange). Z tych specyfikacji wynika, jakie dane użytkowników powinny trafić na giełdę reklamową w ramach tzw. bid request oraz kto i na jakiej zasadzie może mieć do nich dostęp.Systemy stworzone przez Google i IAB zostały zaprojektowane tak, by użytkownik nie wiedział, do kogo trafiają jego dane i nie mógł egzekwować swoich praw.Na aukcje trafia więcej danych, niż jest to potrzebne, by dopasować reklamę. Często są to dane wrażliwe, które można przetwarzać tylko w ściśle określonych przypadkach. Na podstawie lokalizacji, słów, które wpisujemy w okno wyszukiwarki, adresów stron, na które wchodzimy, historii naszych zakupów można wnioskować, na co chorujemy, jakie mamy poglądy polityczne, zainteresowania, nałogi i zaburzenia („wsparcie dla ofiar przemocy”, „zaburzenia odżywiania”, „lewicowa polityka”, „scjentologia” – to przykłady tzw. taksonomii, które są wykorzystywane w systemach aukcyjnych).Nad raz rozpowszechnionymi danymi nikt nie ma kontroli: ani strona, która rozpoczyna aukcję, ani tym bardziej sam użytkownik. Ponieważ nie wie, do kogo trafiają jego dane osobowe ani pod jakim identyfikatorem figuruje w bazach poszczególnych firm, nie jest w stanie korzystać z praw, które przyznaje mu RODO. Przy tak zaprojektowanym systemie prawo dostępu do danych, ich skorygowania i usunięcia pozostaje fikcją.Oficjalnie wszystkie firmy, które biorą udział w licytacji, powinny skasować otrzymane dane w ciągu 18 miesięcy. W praktyce nie wiadomo, kto i w jaki sposób miałby egzekwować to zobowiązanie. Jest duże ryzyko, że dane rozsiewane wraz z bid request po prostu zostają w obiegu reklamowym i na długo przyklejają się do konkretnych użytkowników (poszczególni gracze rozpoznają ich po przypisanych na stałe identyfikatorach).Panoptykon domaga się od Google i IAB przejrzystości i umożliwienia użytkownikom uzyskania dostępu do ich cyfrowych profili.Odpowiedzialność za ten stan rzeczy ponoszą ci, którzy ustalają standardy techniczne i organizacyjne dla aukcji reklamowych. Takimi nieformalnymi regulatorami w branży reklamy interaktywnej są Interactive Advertising Bureau (IAB) i Google. Panoptykon domaga się od nich przejrzystości i stworzenia warunków, w których użytkownicy będą w stanie realizować swoje prawa. Każdy powinien mieć możliwość sprawdzenia, jakie kategorie marketingowe zostały mu przypisane, oraz ich skorygowania lub usunięcia.Panoptykon nie jest pierwszą organizacją, która krytykuje systemy aukcyjne. Skargi na działania IAB i Google już we wrześniu 2018 r. złożył Johnny Ryan (Chief Policy & Industry Relations Officer w Brave Software) we współpracy z Open Rights Group. Organom ochrony danych osobowych w Wielkiej Brytanii i Irlandii zwrócił uwagę na to, że w zaprojektowanych przez te firmy systemach aukcyjnych dochodzi do naruszenia bezpieczeństwa danych na masową skalę. Mamy nadzieję, że skargi złożone w Polsce, Wielkiej Brytanii i Irlandii zostaną połączone przez organy ochrony danych osobowych do wspólnego rozpoznania. To byłoby pierwsze postępowanie transgraniczne od wejścia w życie RODO.Co zarzucamy twórcom systemów aukcyjnych?Setki firm, które biorą udział w aukcjach reklamowych, ma dostęp do danych osobowych użytkowników bez ich wiedzy i zgody.Ani strona, która rozpoczyna aukcję, ani twórcy tych systemów nie mają kontroli nad dalszym wykorzystaniem rozpowszechnionych danych.Użytkownik, którego dane trafiają na giełdę, nie ma do nich dostępu i nie jest w stanie realizować uprawnień, które daje mu RODO (np. zażądać korekty czy usunięcia).Na aukcje trafia więcej danych, niż jest potrzebne, żeby dopasować reklamę; mogą to być nawet dane wrażliwe – ujawniające stan zdrowia, orientację seksualną, pochodzenie etniczne czy poglądy polityczne.Skargi Fundacji Panoptykon na IAB i GoogleRaport pt. Śledzenie i profilowanie w sieci. Jak z klienta stajesz się towaremWięcej o problemie i naszych działaniach w temacie reklamy interaktywnej: Nieustanny wyciek danych, który dotyka każdego użytkownika sieciWesprzyj naszą walkę o wolność i prywatność w sieci. Wpłać darowiznę na konto Fundacji Panoptykon lub przekaż 1,5% podatku (KRS: 0000327613) Anna Obem Autorka Temat biznes reklamowy profilowanie Poprzedni Następny Newsletter Otrzymuj informacje o działalności Fundacji Twoje dane przetwarza Fundacja Panoptykon w celu promowania działalności statutowej, analizy skuteczności podejmowanych działań i ewentualnej personalizacji komunikacji. Możesz zrezygnować z subskrypcji listy i zażądać usunięcia swojego adresu e-mail. Więcej informacji o tym, jak przetwarzamy twoje dane i jakie jeszcze prawa ci przysługują, w Polityce prywatności. Zapisz się Zapisz się Akceptuję Regulamin usługi Leave this field blank Zobacz także Artykuł Czy to koniec śledzącej reklamy internetowej? Sprawa przeciwko IAB Europe w pytaniach i odpowiedziach (część 3) We wrześniu belgijski sąd skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania dotyczące stworzonego przez IAB Europe systemu wymiany informacji o preferencjach użytkowników i użytkowniczek co do profilowania reklam między pośrednikami reklamowymi (TFC). Wcześniej, w lutym 2022 r.,… 07.10.2022 Tekst Artykuł Propaganda na Facebooku: kto i jak chce wpływać na wyborców Wraz ze startem kampanii wyborczej ruszyła akcja „Kto cię namierzył”. Jej inicjatorzy zwracają uwagę na problem jawności działań propagandowych prowadzonych na Facebooku oraz związanych z nimi możliwości manipulacji. Zachęcają też użytkowników Facebooka do korzystania z wtyczki „Kto cię namierzył”… 13.08.2019 Tekst Raport Śledzenie i profilowanie w sieci. Jak z klienta stajesz się towarem W raporcie Śledzenie i profilowanie w sieci. Jak z klienta stajesz się towarem przyglądamy się temu, jak działa reklama targetowana, zaglądamy na zaplecze portali internetowych i krok po kroku pokazujemy, jak powstają profile marketingowe. Link do pobrania raportu znajduje się na stronie Na… 20.03.2019 Tekst