O jawności życia publicznego – tak nazywa się ustawa, której przyjęcie zapowiedział wczoraj minister Mariusz Kamiński. Koordynator do spraw służb i były Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego chce dzięki niej lepiej walczyć z korupcją. Stopniowo analizujemy szczegóły przedstawionej propozycji, ale już teraz mamy ogromne obawy, czy za zwiększaniem jawności nie kryje się także możliwość ignorowania obywateli przez władze.

Trwają konsultacje projektu ustawy o jawności życia publicznego. Projekt ten zwiększa jednak jedynie „jawność” życia obywateli – uczestników tysięcy postępowań administracyjnych oraz kilkuset tysięcy pracowników administracji publicznej, a nawet Państwowej Straży Pożarnej, których oświadczenia majątkowe trafią do Internetu. Z kolei państwo zapewnia sobie nowe narzędzia, żeby chować informacje na temat swojej aktywności przed wścibskimi obywatelami. Możemy nie otrzymać interesującej nas informacji ze względu na swoją „uporczywość” albo gdy nie zapłacimy wskazanej przez urząd kwoty za odpowiedź na pytanie. To tylko niektóre z 8 problemów, które opisaliśmy we wspólnym stanowisku organizacji pozarządowych.

Sezon na blokowanie Internetu trwa. Do ciągle rozszerzającego się katalogu stron internetowych, które różne instytucje mają prawo zablokować, niedługo mogą – z inicjatywy Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa – dołączyć strony i aplikacje podmiotów oferujących bez wymaganej licencji pośrednictwo przy przewozie osób. Ponieważ regulacja zdaje się być wymierzona przede wszystkim w najbardziej rozpoznawalnego i najsilniejszego gracza na rynku, projekt nowelizacji ustawy o transporcie drogowym oraz ustawy o czasie pracy kierowców przyjęło się określać mianem lex Uber.

Lekarze orzecznicy ZUS, urzędnicy, egzaminatorzy na prawo jazdy, pracownicy sądów i wszyscy ci, którzy pełnią jakiekolwiek role publiczne – szczegółowe informacje o ich prywatnym majątku mają od 2018 r. trafiać do Internetu. Naszym zdaniem to nadmierna ingerencja w życie prywatne, która (według szacunków Rzecznika Praw Obywatelskich) będzie dotyczyła nawet 1,5 miliona osób. W tej krytyce Fundacja nie jest osamotniona. Np. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji obawia się, że informacje z oświadczeń wykorzystywane będą do celów komercyjnych i przestępczych, a także przez podmioty zagraniczne do „wywierania nacisku na funkcjonariuszy publicznych”. Swoje zastrzeżenia zgłosiło łącznie 12 ministerstw.

Na łamach tygodnika „Wprost” został opublikowany tekst Artura Grabka Streżyńska w opałach, w którym pojawiają się poważne zarzuty pod adresem Ministerstwa Cyfryzacji w związku z pracami nad wdrożeniem europejskiego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO).