W zeszłym roku wystąpiliśmy do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem o udostępnienie zasad ustalania profili pomocy dla osób bezrobotnych. Resort odmówił nam przekazania tych danych, uzasadniając, że nie stanowią one informacji publicznej.

Cztery miesiące temu Ministerstwo Finansów przedstawiło kontrowersyjny projekt ustawy, która przewiduje utworzenie specjalnej spółki przygotowującej narzędzia służące „namierzaniu” naruszeń podatkowych. Projekt został już przyjęty przez Sejm, teraz zajmować się nim będą senatorowie. Budzi on sporo wątpliwości – nie tylko Fundacji Panoptykon, ale też np. Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych czy Biura Legislacyjnego Senatu.

Poznaliśmy kolejny element systemu profilowania pomocy dla osób bezrobotnych. Po otrzymaniu kwestionariusza z zadawanymi pytaniami i upublicznieniu zakresu odpowiedzi uzyskaliśmy informacje o liczbie punktów, która została przypisana danym o osobach bezrobotnych. Odpowiadamy, co wynika z tego dokumentu i jak wydobyliśmy go od resortu pracy.

W zeszłym tygodniu brytyjski dziennik The Guardian napisał, że algorytmy rządzą światem. Pogląd taki jest być może jeszcze przesadzony, jednak już teraz można zauważyć, że systemy informatyczne, które automatyczne podejmują decyzje, pojawiają się w coraz to nowych obszarach życia. Jednym z takich przykładów, którym od kilku lat intensywnie zajmuje się Fundacja Panoptykon, jest profilowanie stosowane w urzędach pracy. Udało nam się uzyskać dostęp do informacji o algorytmie wykorzystywanym przy przydzielaniu bezrobotnych do poszczególnych kategorii. Dla wielu zainteresowanych jest to na pewno cenna informacja, pozwalająca lepiej zrozumieć proces profilowania. Jednak wciąż jesteśmy daleko od systemowego rozwiązania problemu braku przejrzystości tego mechanizmu.

W swoim nowym filmie Ja, Daniel Blake Ken Loach opowiada historię zmagań z totalną i dojmującą biurokracją. Biurokracją korzystającą z algorytmów, formularzy online; biurokracją nieludzką i nastawioną jedynie na efektywność – gdzie człowiek traktowany jest jak numer i gdzie ginie jego indywidualna historia. By jej się przeciwstawić, potrzeba współpracy, wzajemnej życzliwości, szacunku oraz miłości.