Jutro o 10.30 w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ponownie spotkamy się z Premierem Donaldem Tuskiem. Po raz trzeci i ostatni w tym procesie będziemy omawiać najważniejsze kwestie dotyczące przyszłości Internetu. Tym razem jednak chcemy doprowadzić do finalizacji niektórych z nich.

Od 7 kwietnia trwają intensywne rozmowy organizacji społecznych ze stroną rządową dotyczące regulacji Internetu. W sumie odbyło się 14 spotkań z udziałem Premiera, Ministra Boniego bądź innych ministrów. Z pośród wytypowanych przez nas 10 najważniejszych tematów udało się omówić połowę.

Minister Cichocki opublikował długo oczekiwany raport dotyczący retencji danych telekomunikacyjnych. Chodzi o zapowiadane od kilku miesięcy propozycje wprowadzenia nowych regulacji ograniczających ingerencję organów państwowych w prywatność obywateli oraz wzmacniających mechanizmy kontroli nad służbami specjalnymi. Propozycje Ministra to krok zdecydowanie we właściwym kierunku, ale też zdecydowanie niewystarczający. Raport proponuje ograniczenie istniejącej samowoli służb w korzystaniu z danych telekomunikacyjnych, ale nie konfrontuje się z najważniejszym problemem: czy w ogóle gromadzenie takich danych na potrzeby służb jest niezbędne do walki z przestępczością?

Anna Mazgal rozmawia z Minister Magdaleną Gaj, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

Anna Mazgal: Aktywiści dowodzą, że szeroko zarzucona sieć retencji, czyli przechowywania danych, jak ma to miejsce obecnie, nie jest potrzebna ani adekwatna do skutecznej walki z przestępczością. Jakie jest zdanie Pani Minister?

Magdalena Gaj: Nie jestem w stanie stwierdzić, czy obecnie obowiązujące regulacje są zbędne, ani że nie pomagają w walce z przestępczością. Na temat tego, jaki procent przestępstw jest wykrywany dzięki przepisom umożliwiającym korzystanie z retencji, może się wiarygodnie wypowiedzieć sąd, prokuratura czy policja. W Kancelarii Premiera działa zespół pod przewodnictwem Ministra Cichockiego, który ma zaproponować zmiany w przepisach i wspólnie o tym rozmawiamy.

Na kolejnym spotkaniu z rządem staraliśmy się podsumować dotychczasowe prace i zarysować plan rozmów na kolejne tygodnie.

W dniach 14-16 czerwca w Waszyngtonie odbywa się 21. doroczna konferencja Computers, Freedom & Privacy: „The Future is Now”. Między 20.00 a 21.30 naszego czasu zapraszamy do oglądania relacji z panelu na temat globalnych wyzwań związanych z obowiązkową retencją danych. Wśród panelistów wystąpi Katarzyna Szymielewicz.

Obowiązkowe systemy retencji danych zmusiły dostawców usług internetowych i telekomunikacyjnych do gromadzenia i przechowywania informacji na temat wszystkich transakcji internetowych oraz przepływu informacji. Prawo do prywatności oraz wolność wypowiedzi i stowarzyszania się stanęły pod znakiem zapytania.

W ramach trwającego od paru miesięcy procesu ewaluacji dyrektywy retencyjnej, Komisja Europejska – a konkretnie odpowiedzialna za ten proces dyrekcja ds. wewnętrznych (DG Home) – zaprosiła organizacje pozarządowe na specjalny warsztat. Eksperci z różnych organizacji i krajów UE zostali zaproszeni, żeby przedyskutować kierunki, w jakich powinna zmierzać rewizja dyrektywy retencyjnej. Komisja najwyraźniej oczekiwała kompromisu i spokojnego omówienia „parametrów”, jakie powinna spełniać blankietowa retencja danych, żebyśmy ją zaakceptowali. Dla nas ten optymizm pozostaje zagadką: od kilku miesięcy przy każdej okazji podkreślamy, że nie widzimy dowodów ani sensowego uzasadnienia dla utrzymania  obowiązku retencji.

Europejski Inspektor Danych Osobowych, Peter Hustinx wydał dziś bardzo ważną opinię, w której wskazuje, że dyrektywa retencyjna nie spełnia europejskich standardów w zakresie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Jego zdaniem, w swoim raporcie z ewaluacji dyrektywy Komisja Europejska nie wykazała, że obowiązkowe zatrzymywanie danych o komunikacji obywateli jest niezbędne. Hustinx wyraźnie wezwał Komisję - która teraz pracuje nad rewizją dyrektywy - do poważnego rozważenia wszystkich opcji, włącznie z możliwością uchylenia dyrektywy i rezygnacji z blankietowej retencji danych.

W ramach trwających od kwietnia rozmów z rządem na temat regulacji Internetu, udało się wreszcie poruszyć temat kluczowy dla Panoptykonu i budzący silne reakcje w debacie publicznej: retencji danych telekomunikacyjnych.

21 maja Naczelna Rada Adwokacka zorganizowała konferencję naukową: Retencja danych: troska o bezpieczeństwo czy inwigilacja obywateli? W wydarzeniu – poza przedstawicielami adwokatury – wzięli udział m.in.: prof. Ewa Łętowska (sędzia TK), Wojciech Wiewiórowski (GIODO), Stanisław Trociuk (Zastępca RPO), prof. Andrzej Adamski, poseł Ryszard Kalisz i Piotr Niemczyk (były dyrektor UOP). Również Fundacja Panoptykon została zaproszona do udziału w dyskusji.