Służby specjalne mogą podsłuchiwać tylko za zgodą sądu – stwierdził Sąd Najwyższy

CBA posłuży się przed sądem dowodem z podsłuchu tylko wtedy, gdy wcześniej (lub wyjątkowych przypadkach następczo) uzyska na jego zdobycie zgodę sądu - wynika z orzeczenia Sądu Najwyższego (sygnatura akt KK 238/10). Uchwała SN wraz z uzasadnieniem jest już dostępna na stronie internetowej sądu.

Siedmiu sędziów SN zbadało zagadnienie prawne dotyczące ustawy o CBA i dowodów z tzw. kontroli operacyjnej (np. podsłuchów), jakie ta służba może gromadzić.

Problem trafił na wokandę SN za sprawą trójki mężczyzn oskarżonych o płatną protekcję, którym CBA założyło podsłuch. Do sądu trafił jednak jedynie wniosek o założenie podsłuchu jednemu z nich i tylko w odniesieniu do tego mężczyzny sąd wydał zgodę na prowadzenie czynności operacyjnych w tej formie. Wobec niedopuszczalności dowodu uzyskanego z podsłuchów pozostałych mężczyzn, zostali oni uniewinnieni. Decyzję tę zaskarżył prokurator. Sprawa skończyła się kasacją do SN.

SN w wydanej uchwale uznał, że dopuszczalnymi dowodami z podsłuchów w sprawie przestępstw korupcyjnych mogą być tylko takie, które zostały uzyskane po udzieleniu CBA przez sąd zgody na pozyskanie dowodu. Wniosek CBA o kontrolę musi określać osobę, której kontrola dotyczy (albo przynajmniej numer telefonu przypisany konkretnej osobie), musi też być wskazane wyraźnie przestępstwo, o naruszenie którego podejrzewana jest dana osoba - i to takie, które wolno ścigać CBA.

Sąd stanął na stanowisku, że prokuratura powinna aktywnie kontrolować dowody z podsłuchów zbierane przez służby specjalne i nie poprzestawać na ustaleniach tych służb, lecz - kierując do sądu wnioski o stosowanie podsłuchu, sama też kontrolować ich prawidłowość.

- Kontrola operacyjna to wkroczenie w konstytucyjnie chronioną sferę wolności obywatelskich i prawa do prywatności, więc każde wątpliwości w tej materii powinno się badać restryktywnie. Gdyby wolno było kontrolować wszystko i wszystkich, stałoby się to kontrolą totalną - podkreślił w ustnym uzasadnieniu uchwały sędzia SN prof. Tomasz Grzegorczyk.

Co do zasady zgoda na prowadzenie kontroli operacyjnej powinna być wyrażona przez jej rozpoczęciem. W „wypadkach niecierpiących zwłoki” zgoda może być udzielona następczo, ale wówczas należy taki przypadek szczegółowo uzasadnić.

Więcej na ten temat:

Podsłuch CBA nie zawsze będzie dowodem

Sąd Najwyższy o podsłuchach