Polska szkoła potrzebuje innowacji, ale niekoniecznie tej technologicznej. Rozmowa z Jędrzejem Witkowskim i Konradem Ciesiołkiewiczem

Media lubią rankingi, dlatego pod koniec roku głośno było o wynikach PISA – badania, które co trzy lata sprawdza i porównuje kompetencje uczniów z kilkudziesięciu krajów w trzech dziedzinach: czytanie, matematyka i rozumowanie w naukach przyrodniczych. Okazało się, że po raz pierwszy od 20 lat polski wynik pogorszył się w porównaniu do poprzedniej edycji.

W zgiełku politycznych oskarżeń mało kto dostrzegł to, co w wynikach PISA jest naprawdę niepokojące. Druga część badania to ankieta, w której uczniowie odpowiadają na pytania o satysfakcję z życia, poczucie przynależności i o to, czy w swoim przekonaniu, potrafią się samodzielnie uczyć. W ankiecie Polska szoruje po dnie – jesteśmy w ostatniej dziesiątce na ponad 70 krajów.

Nasze dzieci wcale nie najgorzej liczą czy czytają, ale wychodzą ze szkoły smutne i złamane. Bez poczucia sprawczości. Za to często z doświadczeniem przemocy albo wręcz w kryzysie, co widać w alarmujących raportach ze szpitali psychiatrycznych. Polska szkoła bardzo potrzebuje innowacji, ale niekoniecznie tej technologicznej.

Tymczasem tylko w 2023 roku rząd wydał 1 200 000 000 zł na laptopy dla czwartoklasistów. Jak zadbać o rozwój dzieci, a nie wyłącznie dofinansowywać sprzęt? Czy musimy uczyć dzieci w szkołach programowania czy sterowania robotami, a nie walczyć o podmiotowość w szkole?

O tym Katarzyna Szymielewicz rozmawia ze swoimi gośćmi: Jędrzejem Witkowskim, prezesem Centrum Edukacji Obywatelskiej i Konradem Ciesiołkiewiczem, prezesem Fundacji Orange. Obie organizacje wspierają nauczycieli, tworzą programy dla szkół i uczą jak lepiej uczyć.

Na skróty:

00:01 Wstęp
03:50 Jak Polska „wypada” w rankingu PISA?
07:31 Czym jest „sukces systemu edukacyjnego”?
09:28 Finlandia – przykład edukacji idealnej?
12:04 Cyfryzacja a innowacja
20:04 Technologia to tylko narzędzie
22:35 Dystans do technologii
26:14 Kogo ma wychować szkoła?
29:40 Kompetencje, których uczy szkoła
33:26 Jak cyfryzować szkołę bez obciążania podstawy programowej?
41:00 Upodmiotowienie ucznia
50:45 Zakończenie

Do poczytania i posłuchania:

• PISA: Wyniki PISA 2022
• Fundacja Orange: Pasja czy zawód? Raport o statusie nauczycielek i nauczycieli w Polsce 2021
• CEO: Technologie pomagają tylko jeśli wspierają zmiany w dydaktyce
• Wyborcza: Wywiad z nauczycielką Lidią Górską
• Panoptykon 4.0: Podcast z Magdaleną Bigaj
• ICCS: Młodzi w demokracji