Nie zostaniesz szpiegiem „nieumyślnie”, ale ABW dostanie więcej uprawnień i jeszcze mniej kontroli

Artykuł
12.06.2023
3 min. czytania
Tekst
Image
Zdjęcie postaci na tle monitorów

Posłowie PiS zrezygnowali z wprowadzenia definicji „nieumyślnego szpiegostwa” do kodeksu karnego. Wciąż chcą jednak poszerzyć uprawnienia Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Działania Agencji mają być wyjęte poza kontrolę, choćby iluzoryczną, sądu i prokuratury.

Bez „nieumyślnego szpiegostwa”, z nadzorem ABW nad cudzoziemcami

W maju 2023 r. wraz z Helsińską Fundacją Praw Człowieka złożyliśmy do sejmu opinię, w której krytykowaliśmy zmiany w kodeksie karnym polegające na wprowadzeniu definicji przestępstwa „nieumyślnego szpiegostwa”, zagrożonego karą od 3 miesięcy do 5 lat więzienia. Naszym zdaniem taki przepis stanowiłby niewyczerpane źródło haków na aktywnych obywateli, polityków czy dziennikarzy.

Cudzoziemcy pozbawiani praw, uczciwość wyborów zagrożona

W opinii krytykowaliśmy również drastyczne zwiększenie kompetencji Szefa ABW. Projekt daje mu możliwość podsłuchiwania bez konieczności uzyskania zgody sądu cudzoziemców i cudzoziemek podejrzanych o szpiegostwo.

Osoby bez polskiego paszportu zostały pozbawione części praw już wcześniej – w ustawie antyterrorystycznej. Nie ma to żadnego uzasadnienia (poza wygodą służb), za to stwarza ryzyko nadużyć.

Projekt zmniejsza też nadzór prokuratury nad działaniami Agencji, która przekaże śledczym informacje z podsłuchów tylko wtedy, gdy uzna, że nadają się one do postępowania karnego. Szef ABW zdecyduje o tym samodzielnie. Agencja staje się więc w coraz większym stopniu państwem w państwie, do którego dostępu nie mają tradycyjnie patrzące na ręce służb specjalnych prokuratura i sądy.

Zwiększanie kompetencji służb to nie tylko ryzyko dla prywatności. W Polsce wciąż nie wyjaśniono afery z wykorzystaniem Pegasusa przez służby i nie pociągnięto do odpowiedzialności tych, którzy zdecydowali o inwigilacji za jego pomocą osób prowadzących kampanię wyborczą opozycji w 2019 r. A sprawa ta pokazała, że niekontrolowane służby to zagrożenie dla demokratycznych wyborów. Także tych najbliższych.

Wojciech Klicki, Anna Obem


Działania organizacji w latach 2022–2024 dofinansowane z Funduszy Norweskich w ramach programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy.

logo programu Aktywni Obywatele

Temat

Newsletter

Otrzymuj informacje o działalności Fundacji

Twoje dane przetwarza Fundacja Panoptykon w celu promowania działalności statutowej, analizy skuteczności podejmowanych działań i ewentualnej personalizacji komunikacji. Możesz zrezygnować z subskrypcji listy i zażądać usunięcia swojego adresu e-mail. Więcej informacji o tym, jak przetwarzamy twoje danejakie jeszcze prawa ci przysługują, w Polityce prywatności.