Poradnik BINGO 4. Bezpieczna siedziba organizacji: ewakuacja i pierwsza pomoc

Bezpieczna siedziba organizacji to taka, w której zespół, wolontariusze czy klienci czują się komfortowo i nie muszą obawiać się o swoje zdrowie i życie. W dalszej kolejności to także bezpieczne mienie organizacji (np. komputery) czy dokumenty. W tym odcinku Poradnika BINGO zajmiemy się sytuacjami kryzysowymi, które mogą zdarzyć się w biurze. Gdy dojdzie do którejś z nich, nie będzie czasu, żeby szukać tego tekstu. Dlatego przeczytajcie go teraz i zastanówcie się, czy Wasza siedziba jest bezpieczna, czy też może macie w tej dziedzinie jeszcze coś do zrobienia. Jeśli nie posiadacie sprzętu gaśniczego czy apteczki, kupcie je czym prędzej. Jeśli jeszcze nie macie procedury ewakuacji, spiszcie ją i przećwiczcie. Udrożnijcie ciągi ewakuacyjne i zróbcie kurs pierwszej pomocy. Jeśli będziecie przygotowani, łatwiej zachowacie opanowanie, gdy zdarzy się coś niepokojącego.

1. Procedura ewakuacji

Procedura ewakuacji może przydać się w różnych sytuacjach: gdy wybuchnie pożar, gdy ktoś podrzuci do biura podejrzany pakunek, gdy z koperty przyniesionej przez listonosza wysypie się nieznana substancja. Ryzyko wystąpienia takich zdarzeń jest różne w przypadku różnych organizacji: w starych budynkach z prehistoryczną instalacją elektryczną bardziej prawdopodobny jest pożar czy wyciek gazu niż w nowoczesnych biurowcach; organizacje zajmujące się kontrowersyjnymi tematami są w większym stopniu narażone na podrzucenie niebezpiecznego ładunku. Ewakuacja z kilkunastopiętrowego budynku zaopatrzonego w różne utrudnienia dostępu będzie jednak trudniejsza niż z małej kamienicy. Dlatego procedura musi być dostosowana do Waszej organizacji. Ćwiczcie ją przynajmniej raz na kilka miesięcy (przykładowa procedura pod tekstem).

Zawczasu sprawdźcie też, czy w Waszym biurze są drożne ciągi ewakuacyjne. Czy np. nie siedzicie na końcu korytarza, gdzie okna zabezpieczone są kratami, których nie da się otworzyć? Jeśli wynajmujecie biuro w budynku należącym do miasta lub prywatnego właściciela, zażądajcie usunięcia takich przeszkód. Kraty można zastąpić folią antywłamaniową na szybach. Możecie też zaprosić do biura strażaka, żeby obejrzał budynek i wskazał, jakie przeszkody należy niezwłocznie usunąć.

Kilka ważnych zasad ewakuacji (jest ich więcej – patrz przykładowa procedura ewakuacji pod tekstem):

• zabierzcie własne rzeczy – tylko jeśli to możliwe i tylko te, które są w pobliżu, nie traćcie czasu na zbieranie rzeczy po całym biurze;
• drzwi wewnętrzne zostawcie otwarte – to ułatwi przeszukanie obiektu strażakom;
• drzwi zewnętrznych nie zamykajcie na klucz – aby umożliwić wyjście osobom, których nie powiadomiono o ewakuacji lub które z innych powodów nie opuściły biura wcześniej;
• policzcie się – czy wszyscy opuścili biuro? Jeśli kogoś brakuje, powiedzcie o tym służbom ratunkowym!

2. Na wypadek pożaru

Kupcie do biura środki gaśnicze, którymi można ugasić niewielki ogień. Nie musicie kupować wielkiej i ciężkiej gaśnicy, lepiej zainwestować w spray gaśniczy – do każdego pomieszczenia. Dużego pożaru nie próbujcie gasić sami – zostawcie to strażakom. Wasze życie jest ważniejsze! W przypadku pożaru:

• powiadomcie inne osoby w budynku;
• jak najszybciej ewakuujcie się z budynku;
• nie używajcie windy;
• jeśli jest duże zadymienie, poruszajcie się przy podłodze i ścianach, zakryjcie usta materiałem;
• powiadomcie służby ratunkowe.

3. Podejrzany pakunek

Ktoś podrzucił Wam do biura paczkę, której nie zamawialiście, a mailem przyszła informacja, że w budynku jest bomba. W takiej sytuacji:

• nie dotykajcie pakunku, nie zaglądajcie do środka, nie przesuwajcie, nie podnoście, nie oświetlajcie, nie zakrywajcie go;
• ewakuujcie się z budynku;
• jeśli jest taka możliwość, powiedzcie innym o zagrożeniu; pomóżcie im w ewakuacji, ale uwaga: w pierwszej kolejności zadbajcie o własne życie i zdrowie, dopiero w drugiej ratujcie innych;
• powiadomcie policję.

4. Przesyłka z nieznaną substancją

Swego czasu dużo mówiło się o wągliku, który występuje w postaci białego proszku, ale podejrzana substancja może być też cieczą czy gazem. Jeśli zdarzy Wam się taka sytuacja:

• nie dotykajcie, nie wdychajcie, nie połykajcie podejrzanej substancji; nie sprzątajcie jej; jeśli możecie – przykryjcie ją czymś (np. kawałkiem materiału);
• nie otwierajcie okien, nie włączajcie wentylacji; wyłączcie klimatyzację i wentylatory;
• umyjcie ręce, zdejmijcie ubranie i włóżcie je do foliowego worka (na śmieci); umyjcie się pod prysznicem;
• nie jedzcie, nie pijcie, nie palcie papierosów;
• wezwijcie służby ratunkowe.

5. Pierwsza pomoc

Apteczka to podstawowe wyposażenie biura. Powinna być w każdym pomieszczeniu i wszyscy powinni wiedzieć, gdzie ją znaleźć. Dobrze też umieć z niej korzystać – jeśli kurs pierwszej pomocy robiliście kilkanaście lat temu, warto odświeżyć sobie te umiejętności.

Anna Obem

Współpraca: Małgorzata Szumańska, Izabela Meyza

Konsultacja merytoryczna: Port Arthur

Poradnik BINGO powstaje w ramach projektu „BINGO, czyli bezpieczne organizacje” finansowanego ze środków Fundacji im. S. Batorego. Możesz dołożyć się do naszych działań, wspierając nas darowiznami i przekazując 1% na rzecz Panoptykonu.

Przykładowa procedura ewakuacji

EWAKUACJA BIURA

1. Ogłoszenie ewakuacji
   1. Ewakuacja biura odbywa się w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, np.
      1. zamachu terrorystycznego, w przypadku informacji o podłożeniu ładunku wybuchowego lub innego niebezpiecznego środka;
      2. pożaru, gdy nieskuteczna jest likwidacja pożaru podręcznymi środkami;
      3. wybuchu gazu spowodowanego awarią instalacji gazowej itp.;
      4. innych zagrożeń.
2. Organizacja ewakuacji
   1. Decyzję o ewakuacji podejmuje [wyznacz osobę lub osoby odpowiedzialne]. W nagłych przypadkach taką decyzję może podjąć osoba, która pierwsza zauważyła zagrożenie.
   2. Osoba zarządzająca ewakuację ma za zadanie powiadomienie wszystkich w biurze i sprawdzenie, czy ktoś nie został w środku (np. w toalecie).
   3. Na zbiórkę wybierz osłonięte miejsce w odległości min. 500 m od siedziby, osłonięte, do którego nie dotrze np. fala uderzeniowa przy wybuchu.
   4. Wyjściem ewakuacyjnym są drzwi (w budynkach parterowych np. też balkon). Podczas ewakuacji drzwi wewnętrzne pozostaw otwarte, drzwi zewnętrzne zamknij, ale nie na klucz.
   5. Jeśli nie spowoduje to zagrożenia dla Twojego życia lub zdrowia, powiadom o sytuacji inne osoby w budynku (w sąsiednich lokalach) i pomóż im opuścić budynek. Powiadom służby ratunkowe (tel. 112).
   6. Na miejscu zbiórki należy policzyć, czy są wszystkie osoby, które znajdowały się w biurze. Informację o brakujących osobach przekaż służbom ratunkowym.
3. W przypadku pożaru – próbuj ugasić pożar w zarodku, używając gaśnic, koców gaśniczych, wody. Nie otwieraj okien i nie dopuść, by pożar odciął drogę ewakuacji. Przy zadymieniu poruszaj się blisko podłogi i ścian. Zakryj usta materiałem. O ile to możliwe:
   1. Wyłącz dopływ gazu i prądu.
      1. Zawór gazu znajduje się […].
      2. Zawór wody znajduje się […].
      3. Bezpieczniki prądu znajdują się w […].
      4. Gaśnice ulokowane są […].
      5. Apteczka znajduje się […].
   2. Zabierz własne rzeczy, które są w pobliżu, ale nie trać czasu na ich zbieranie – Twoje życie i zdrowie jest dużo ważniejsze.
   3. Gdy pożar odetnie drogę ewakuacyjną, skieruj się do pokoju z oknem/balkonem, znajdującego się jak najdalej od miejsca pożaru. Wezwij pomoc.
4. W przypadku informacji o ładunku wybuchowym:
   1. nie dotykaj go, nie zaglądaj do środka, nie przemieszczaj, nie odwracaj, nie oświetlaj, nie zakrywaj;
   2. przekaż innym osobom w budynku informację o zagrożeniu oraz jeśli to możliwe, pomóż im w ewakuacji;
   3. ewakuuj się z budynku;
   4. powiadom policję.
5. W przypadku zastosowania nieznanych substancji:
   1. nie dotykaj, nie wdychaj, nie połykaj podejrzanej substancji; przykryj ją, nie wietrz pomieszczenia, nie używaj wentylacji, nie otwieraj okien; nie sprzątaj, nie ścieraj.
   2. przekaż innym informację o zagrożeniu, ewakuuj się z obiektu i pomóż innym w ewakuacji;
   3. umyj ręce; nie jedz, nie pij, nie pal papierosów; zdejmij ubranie i włóż je do foliowego worka, umyj się pod prysznicem; czekaj na przyjazd służb ratunkowych.