Od Rosji po Stany Zjednoczone, przez Polskę, Filipiny i RPA – jak świat długi i szeroki pandemia koronawirusa okazała się doskonałą pożywką dla zwiększonego nadzoru nad społeczeństwem. Prawne i technologiczne rozwiązania wykorzystywano do tego, by zbierać dane o zdrowiu ludzi, monitorować osoby poddane kwarantannie, ale też uciszać protestujących. To główne wnioski z raportu o (nad)używaniu technologii w czasie COVID, przygotowanego przez European Center for Not-for-Profit Law, International Network of Civil Liberties Organizations i Privacy International.
23.09.2021
Pandemia koronawirusa pokazała społeczne problemy jak w soczewce. Lockdown, praca i edukacja zdalna to najbardziej widoczne obostrzenia, które tylko przyspieszyły podziały, a w efekcie wygrali ci, którzy już mieli zasoby. Zakładnikiem pandemii zostali obywatele, którzy mieli najmniej wyboru – dzieci.
Edukacja zdalna, chociaż rozwinęła kompetencje nauczycieli czy możliwości używania technologii w szkołach, to spowodowała też przyspieszenie problemów młodych ludzi. Widoczne już wcześniej problemy psychiczne uczniów i uczennic zostały tylko pogłębione przez izolację. Lekcje online pokazały także nieprzystosowanie infrastruktury do prowadzenia działań edukacyjnych – komercyjne rozwiązania szybko zdominowały rynek, a dzięki temu firmy miały dostęp do danych uczniów oraz nauczycieli. Jak cały rok spędzony w domu wpłynął na młodych ludzi?
W podcaście Panoptykon 4.0 o wpływie edukacji zdalnej na dzieci, nauczycieli i rodziców Wojciech Klicki rozmawia z Kamilem Śliwowskim - trenerem, animatorem edukacji medialnej i cyfrowej oraz Martą Puciłowską...
01.07.2021
Kilka dni temu UODO wydał oświadczenie: restauratorzy nie mogą żądać od klientów zaświadczenia o zaszczepieniu. To informacje o stanie zdrowia, a więc podlegające rygorystycznej ochronie wynikającej z RODO. A skoro tak, to podstawą ich przetwarzania może być tylko konkretny przepis lub zgoda. Przepisu nie ma, pozostaje więc zgoda, która musi być dobrowolna. W tym miejscu spotykają się dbałość o zdrowie publiczne i prawo do prywatności. Czy w ramach „wojny z pandemią” czeka nas powtórka z „wojny z terroryzmem”, dla której dwie dekady temu zgodziliśmy się na ograniczenia, które są z nami do dziś? Chociaż nie kwestionujemy konieczności prowadzenia polityki prozdrowotnej, domagamy się otwartej, merytorycznej dyskusji na temat ograniczania naszych praw.
24.06.2021
Czy dom to nowy zakład pracy, a pracodawca może podglądać swoich pracowników przez kamerki? Czy dzięki technologii pracodawcy łatwiej inwigilować związki zawodowe? Jakie zagrożenia niesie ze sobą platformizacja pracy? I czy prawo nadąża za zmianami? Z dr. Liwiuszem Laską, prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy, rozmawia Wojciech Klicki.
To już ostatni odcinek podcastu przed wakacyjną przerwą. Jeżeli macie zaległości w słuchaniu, zabierzcie Panoptykon 4.0 na letnie wojaże. Wracamy we wrześniu, a teraz zbieramy pomysły na nowy sezon. Macie pomysł na temat lub gościa? Podzielcie się nim w komentarzu lub napiszcie na adres: fundacja@panoptykon.org
20.05.2021
Koronawirus, wirus akcelerator, przyspieszył wpychanie nas w zglobalizowany świat cyfrowy. Na naszych oczach rozpadają się wspólnoty, tracimy zdolność krytycznego myślenia i doświadczamy rzeczywistości już tylko w sposób zapośredniczony. Cyfrowe korporacje filtrują nam świat, bo inaczej się nie da. A pomysły na to, kto i w jaki sposób miałby je zastąpić, niestety, mają też wady. O tych pomysłach, ich wadach i zaletach oraz o całkiem indywidualnych strategiach radzenia sobie z władzą cenzorów, Katarzyna Szymielewicz rozmawia z Jackiem Dukajem, jednym z najbardziej cenionych pisarzy fantastycznych, eseistą, filozofem, przedstawicielem „zagrożonej wymarciem” grupy wyznawców pisma.
22.04.2021
Właśnie mija rok od przekazania Poczcie Polskiej danych 30 milionów Polek i Polaków w celu organizacji korespondencyjnych wyborów prezydenckich. Wyborów, które jak wiemy, odbyły się w innym terminie i w innym trybie niż zapowiadany. Działanie premiera, Poczty, Ministerstwa Cyfryzacji i samorządów, wywołały falę gorącej krytyki i zmobilizowały wiele organizacji społecznych do reakcji, w tym Sieć Obywatelską Watchdog Polska i Panoptykon. W dzisiejszym odcinku podcastu pytamy: czy Poczta miała prawo przetwarzać dane wyborców, a samorządy je przekazywać? Ile samorządów przekazało dane i dlaczego niektóre migają się od odpowiedzi? Dlaczego wiele sądów nie podejmuje sprawy wyborów kopertowych, a Urząd Ochrony Danych Osobowych nie reagował na jawne naruszenie RODO? A w końcu – czy są jakieś dobre strony tej historii i czy winni zostaną ukarani? Gośćmi Wojciecha Klickiego są Katarzyna Batko-Tołuć z Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska oraz mec. Witold Chomiczewski z kancelarii...
22.04.2021
Minął rok od momentu, kiedy Ministerstwo Cyfryzacji przekazało Poczcie Polskiej płytę DVD z danymi z rejestru PESEL 30 milionów Polek i Polaków uprawnionych do głosowania w wyborach prezydenckich. Miał to być element przygotowania wyborów korespondencyjnych 10 maja 2020 r. Wybory w tym terminie się nie odbyły, Poczta dawno temu usunęła dane, ale to bynajmniej nie kończy sprawy. Od tego, jakie konsekwencje zostaną wyciągnięte z tamtego skandalu, zależy, jakiego standardu ochrony danych osobowych będziemy mogli oczekiwać od administracji publicznej naszego kraju w przyszłości.
16.04.2021
Wiosną 2020 r. premier Mateusz Morawiecki zażądał od firm telekomunikacyjnych danych o lokalizacji osób przebywających na kwarantannie. Później jedna z ustaw covidowych dała mu prawo sięgania po takie dane, a także po zanonimizowane dane o lokalizacji wszystkich Polek i Polaków. Zapytaliśmy, jak korzysta ze swoich uprawnień. Okazało się, że do tej pory premier nie sięgał po jednostkowe lokalizacje telefonów osób poddanych kwarantannie, ale jeśli chodzi o zanonimizowane dane nas wszystkich – robi to regularnie. Na ich podstawie powstają analizy mobilności, które porównywane są z danymi o dynamice zakażeń koronawirusem, na bazie czego oceniana jest sytuacja epidemiczna w Polsce. Pozostaje zachęcić rząd do podzielenia się tymi danymi ze społeczeństwem, które – zmęczone przedłużającymi się restrykcjami – chętnie się dowie, jakie dane stoją za polityką rządu.
12.04.2021
Technologia zaangażowana do walki z koronawirusem nie tylko nie jest cudownym panaceum na kryzys, ale pociąga za sobą serię mniej lub bardziej niepożądanych konsekwencji.
08.04.2021
Czy czeka nas nowy reżim sanitarny w postaci paszportu potwierdzającego szczepienie przeciw COVID-19? Czy dojdzie do podziału społeczeństwa na osoby „bezpieczne” i „niebezpieczne” w kontekście wirusa? Jakie propozycje certyfikatu odporności ma Unia Europejska? Czy cyfrowe paszporty pozwolą na nowy sposób identyfikacji obywateli i obywatelek? O propozycji zaświadczeń szczepionkowych z dr. Jędrzejem Niklasem – członkiem grupy badawczej DATAJUSTICE Lab związanym z Uniwersytetem w Cardiff – rozmawia Katarzyna Szymielewicz.
