27 września przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka odbyła się rozprawa dotycząca skargi na niekontrolowaną inwigilację prowadzoną przez polską policję i inne służby. Stanowisko skarżących poparli obecni na rozprawie w Strasburgu przedstawiciele specjalnego sprawozdawcy ONZ, Biura Rzecznika Praw Obywatelskich i European Criminal Bar Association. Przedstawiciele polskiego rządu wnieśli o nieuwzględnianie skargi. Co się działo przed Trybunałem?

Ministerstwo Obrony Narodowej chce nałożenia na dostawców poczty elektronicznej obowiązku przechowywania informacji o logowaniu się użytkowników do skrzynek e-mail. Podobne informacje już teraz muszą przechowywać operatorzy telekomunikacyjni na potrzeby polskich służb, które mogą po nie sięgać bez żadnej kontroli. To kolejny pomysł, który stoi w sprzeczności z orzecznictwem europejskim, a do tego odciska piętno na prawach i wolności nas wszystkich.

27 września przed Europejskim Trybunałem Praw człowieka odbędzie się rozprawa przeciwko Polsce w sprawie inwigilacji. Aktywiści związani z Helsińską Fundacją Praw Człowieka i Fundacją Panoptykon oraz mec. Mikołaj Pietrzak złożyli skargę do Trybunału, w której twierdzą, że naruszono ich prawo do prywatności. Razem z przedstawicielami polskiego rządu stawią się przed trybunałem.

Podczas swojej wizyty w Polsce komisja śledcza PEGA spotka m.in. z Wojciechem Klickim z Panoptykonu. Komisja została powołana przez Parlament Europejski po tym, jak ujawniono kilkadziesiąt przypadków inwigilacji oprogramowaniem Pegasus m.in. polityków, dziennikarzy i działaczy społecznych z całej Europy. Klicki przedstawi komisji nasz postulat przeciwdziałania tego rodzaju nadużyciom w przyszłości: przyznanie niewinnym osobom inwigilowanym prawa do uzyskania informacji o tym, że były na celowniku służb. Spotkanie zaplanowano na środę, 21 września 2022 r.

Mimo sprzeciwu Senatu i samych funkcjonariuszy Służby Więziennej Prezydent RP podpisał ustawę, która powołuje do życia nową służbę. Inspektorat Wewnętrzny Służby Więziennej będzie miał uprawnienia do inwigilacji, m.in. do założenia podsłuchu bez pytania sądu o zgodę. Jednak zamiast powoływać kolejne formacje rząd powinien zająć się stworzeniem mechanizmu kontroli nad inwigilacją ze strony istniejących służb.

Czy impuls do zmiany polskich przepisów dotyczących inwigilacji może popłynąć z Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej? W postępowaniu przed stołecznym sądem walczy o to dziennikarka, która pozwała państwo, ponieważ nie została poinformowana, czy była inwigilowana.

2 i 3 kwietnia 2022 r. w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbędzie się V Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych. Data ta jest szczególna: to 25. rocznica uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Panoptykon pojawi się pierwszego dnia kongresu – na panelu dyskusyjnym o inwigilacji.