Prawa człowieka i otwartość – kolejny apel w sprawie ITU

Światowa Konferencja Telekomunikacyjna (WCIT), która ma odbyć się w grudniu tego roku, już teraz wywołuje duże emocje. Podczas tego szczytu rewizji ma ulec bardzo ważny traktat międzynarodowy regulujący na poziomie globalnym kwestie dotyczące sektora telekomunikacyjnego. Kolejny raz organizacje obywatelskie z całego świata (w tym Fundacja Panoptykon) apelują o zwiększanie transparentności procesu decyzyjnego w tej sprawie oraz odrzucenie propozycji, które mogłyby podważyć otwartą naturę Internetu i zagrozić prawom człowieka.

W ramach Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU) trwa obecnie dyskusja, która może doprowadzić do zmiany zasad globalnego zarządzania siecią. Przez długi czas ta debata była prowadzona przy zamkniętych drzwiach. Dlatego w maju apelowaliśmy o ujawnienie dokumentów negocjacyjnych i dopuszczenie do głosu obywateli-użytkowników Internetu. Częściowo nasze postulaty zostały zrealizowane: w lipcu ITU ujawnił część materiałów dotyczących negocjacji, natomiast w sierpniu braliśmy udział w konsultacjach społecznych polskiego stanowiska negocjacyjnego.

Organizacje obywatelskie wciąż jednak powtarzają, że rozszerzenie zakresu stosowania Międzynarodowych Przepisów Telekomunikacyjnych (ITR) – a tym samym kompetencji regulacyjnych ITU – na kwestie bezpośrednio związane z Internetem może mieć bardzo negatywne skutki. ITU to zbiurokratyzowana i mało transparentna organizacja, której zasady działania nie gwarantują ani poszanowania dla demokratycznych procedur, ani włączenia wszystkich zainteresowanych aktorów. W jej pracach uczestniczą tylko przedstawiciele rządów i organizacji branżowych.

Z kolei Internet od początku swojego funkcjonowania charakteryzował się zdecentralizowanym modelem zarządzania, który dopuszcza do głosu różnych aktorów, w tym samych obywateli Tę wartość trzeba bezwzględnie zachować. Procesy decyzyjne w sprawach bezpośrednio związanych z regulacją Internetu nie powinny zatem zostać zdominowane przez dialog rządów i najpotężniejszych graczy biznesowych,.

Zagadnienia kompetencyjne i proceduralne to jednak nie koniec problemów, jakie stwarza rewizja ITR. Niektóre z zaproponowanych zmian stoją w jawnej sprzeczności z zasadą poszanowania praw człowieka. Jest to o tyle rozczarowujące, że zaledwie kilka miesięcy temu Rada Praw Człowieka ONZ wydała rezolucję, zgodnie z którą państwa mają obowiązek chronić praw człowieka również w środowisku online. Skoro już wiemy, że na rządy takich państw, jak Chiny czy Rosja w kwestii praw człowieka nie można liczyć, tylko oparcie procesu zmian w ITR o zasady partycypacji i transparentności daje szansę na wyeliminowanie tego typu szkodliwych propozycji.

Dodatkowo – w stosunku do rządów – organizacje pozarządowe podpisane pod apelem domagają się upublicznienia dokumentów związanych z negocjacjami w sprawie ITR. W tym procesie kluczowe znaczenie ma informowanie obywateli o kolejnych poprawkach oraz oficjalnych stanowiskach władz poszczególnych państw. Równocześnie kraje członkowskie ITU powinny przyjrzeć się bardzo dokładnie wszystkim proponowanym zmianom w ITR pod względem ich wpływu na prawa człowieka oraz zachowania zasady neutralności sieci.

Pełna treść naszego listu do państw członkowskich ITU

Opinia polskich organizacji pozarządowych dotycząca procesu rewizji ITR