Czy rozumiesz, jak działa Internet, przeglądarka, portale społecznościowe? Czy wiesz, gdzie zostawiasz swój cyfrowy ślad, co to są metadane i ile można z nich wyczytać? Jakie informacje trafiają do bazy operatora telekomunikacyjnego, a stamtąd w ręce organów państwa?

15 stycznia minął rok od przyjęcia tzw. ustawy inwigilacyjnej. W teorii nowe przepisy miały realizować wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który w 2014 r. nakazał wprowadzenie niezależnej kontroli nad pobieraniem danych telekomunikacyjnych przez policję i inne służby. Jednak ustawa inwigilacyjna nie tylko nie rozwiązała starego problemu braku kontroli nad działaniami służb, ale też stworzyła nowe, ułatwiając im dostęp do danych internetowych i zmniejszając przejrzystość. Fundacja Panoptykon opublikowała dziś raport podsumowujący rok obowiązywania ustawy.

45 wniosków o dostęp do informacji publicznej wysłanych do 17 sądów okręgowych, 17 wojewódzkich komendantów policji, dwóch ministerstw i czterech służb – próba dowiedzenia się, jak w praktyce funkcjonuje tzw. ustawa inwigilacyjna, przeciwko której głośno protestowaliśmy ubiegłej zimy, kosztowała nas sporo pracy. W naszych wnioskach pytaliśmy m.in. o to, co w praktyce zmieniło się po przyjęciu ustawy, jak działa wprowadzony przez nią mechanizm kontrolny, jak służby korzystają z nowych uprawnień. Próbowaliśmy w ten sposób sprawdzić, czy zagrożenie masową inwigilacją użytkowników Internetu jest realne. Informacje, które zebraliśmy, opublikujemy jutro na naszej stronie w raporcie pt. „Rok z ustawą inwigilacyjną”.

„Ludzie chcą za wszelką cenę powrócić do przeszłości, która kojarzy im się z pokojem. Nie jest niczym dziwnym, że w konfrontacji z wolnością ludzie opowiadają się za bezpieczeństwem” – mówi Christopher Talib z francuskiej organizacji La Quadrature du Net. W rozmowie z Weroniką Adamską z Panoptykonu opowiada, jak z perspektywy paryżanina wygląda życie w permanentnym stanie wyjątkowym i co gotowość wyrzeczenia się wolności w zamian za bezpieczeństwo mówi o stanie naszych społeczeństw.

Co najbardziej pochłaniało nas w mijającym roku? Zaczynamy od zarysowania historii wielomiesięcznej batalii o rezygnację z najgroźniejszych punktów projektów ustaw „inwigilacyjnej” i „antyterrorystycznej”.

Dlaczego zamach terrorystyczny wzbudza w nas większy lęk niż (o wiele bardziej prawdopodobny) wypadek drogowy? Jak to się stało, że w XXI w. strach stał się najpotężniejszym narzędziem walki politycznej? Czy możemy oswoić niepewną, zmieniającą się rzeczywistość i… przestać się bać? 7 grudnia 2016 r. w Barze Studio Katarzyna Szymielewicz rozmawiała z Andrzejem Lederem – filozofem kultury i psychoterapeutą – o zarządzaniu strachem. Co powiedzieli? Wybieramy nasze ulubione fragmenty.

Przedświąteczny sezon zakupowy w pełni. Wielu rodziców, dziadków i innych krewnych staje przed dylematem, co kupić dzieciom pod choinkę. Grę (komputerową czy planszową), lalki, misie, samochodziki, klocki, a może książki lub sprzęt sportowy? W całej masie oferowanych zabawek znaleźć można także interaktywne. I takie, które będą z dzieckiem rozmawiać. Ale czy to naprawdę dobry wybór? Norweska Rada Konsumentów postanowiła przyjrzeć się warunkom wykorzystania, politykom prywatności i zabezpieczeniom technicznym trzech zabawek. Efekty są mało zachęcające.

Unia Europejska zbliżyła się o krok do przyjęcia dyrektywy antyterrorystycznej – dziś zajmuje się nią Komitet Stałych Przedstawicieli Państw Członkowskich (COREPER). Treść dyrektywy, w szczególności jej niejednoznaczny język oraz brak konkretnych gwarancji dla obywali, budzi nasze wątpliwości. Niewiele wskazuje na to, by unijne instytucje wprowadził jakiekolwiek zmiany w treści dyrektywy przed jej ostatecznym przyjęciem, dlatego też to państwa członkowskie będą musiały się zmierzyć z wdrożeniem jej z poszanowaniem gwarancji dla obywateli.