11 maja* do Sejmu trafi projekt ustawy „antyterrorystycznej”. Wiele proponowanych przepisów jest niezgodnych z Konstytucją RP i Europejską konwencją praw człowieka. Dotkną one nas wszystkich, poważnie ograniczając nasze prawa i wolności, a nie tylko terrorystów i osoby podejrzane o popełnienie przestępstwa. Ustawa ta wykorzystuje zagrożenie terrorystyczne do wzmocnienia władzy publicznej kosztem praw jednostki. Organizacje pozarządowe nie mogą pozostać obojętne. Dlatego Fundacja Panoptykon przygotowała apel do Marszałka Sejmu, w którym domaga się rezygnacji z najbardziej niebezpiecznych – antywolnościowych i antyobywatelskich – przepisów i prowadzenia prac nad projektem zgodnie demokratycznymi standardami. Wszystkie organizacje zainteresowane poparciem apelu prosimy o kontakt z Fundacją Panoptykon (fundacja@panoptykon.org).

Latem zeszłego roku zaapelowaliśmy do Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO), prof. Ireny Lipowicz, o zajęcie się sprawą profilowania bezrobotnych. Naszym zdaniem przepisy ustawy o promocji zatrudnienia mogą być sprzeczne z Konstytucją RP i powinny zostać zbadane przez Trybunał Konstytucyjny. Między RPO a Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej trwa obecnie wymiana korespondencji w tej sprawie.

W lutym pisaliśmy o badaniu, w którym analizowaliśmy statystyki dotyczące profilowania bezrobotnych. Jak się okazało, dzięki liczbom można wykazać znaczne różnice w interpretacji przepisów dotyczących zmian profili przez różne urzędy pracy. Dowiedzieliśmy się również, ile osób znajduje się w konkretnym profilu oraz że liczebność danego profilu jest uzależniona od poziomu bezrobocia i zamożności konkretnego regionu. Dane te potwierdzają również oficjalne statystyki Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (MPiPS), do których udało nam się dotrzeć dzięki dostępowi do informacji publicznej. Informacje pochodzące ze wszystkich urzędów pracy wskazują, że w I profilu znajduje się 4,3%, w II – 67,1%, a w III – 28,5% osób bezrobotnych. Największy odsetek osób o III profilu występuje w województwach: podkarpackim (48%) i zachodniopomorskim (47%).

Od maja zeszłego roku obowiązują przepisy dotyczące profilowania osób bezrobotnych. Fundacja Panoptykon już na etapie prac legislacyjnych krytycznie oceniała pomysł resortu pracy. Projektowi zarzucaliśmy niekonstytucyjność, brak przejrzystości oraz dyskryminacyjny charakter. Jednym z istotnych problemów, na które zwracaliśmy uwagę, była kwestia zmiany profilu pomocy. Zdecydowaliśmy więc przyjrzeć się, jak wygląda to w praktyce. Wnioski z tego badania prezentujemy poniżej.

Błękitne niebo, przestrzeń powietrzna, samolot, skrzydła – dla wielu są to pierwsze skojarzenia z wolnością. O samych lotniskach też myślimy w kategoriach swobody podróżowania. Niestety, współcześnie porty lotnicze stały się kolejną sceną odgrywanego na całym świecie teatru bezpieczeństwa. Mamy więc bramki do wykrywania broni, monitoring wizyjny całej przestrzeni lotniskowej oraz liczne bazy danych, które mają „złapać” potencjalnych terrorystów lub nielegalnych imigrantów. Wiele z tych środków prowadzi do naruszeń podstawowych praw i wolności człowieka.

W lipcu na naszych stronach opublikowaliśmy listę pytań stawianych w trakcie profilowania pomocy dla osób bezrobotnych. Teraz Dziennik Internautów ujawnił dokument, który zawiera nie tylko pytania zadawane w urzędach pracy, ale również listę odpowiedzi. To cenna informacja dla osób, które chcą się zarejestrować jako osoby bezrobotne. Podręcznik profilowania opisuje też dokładnie, jak powinni zachowywać się urzędnicy podczas profilowania, co niestety nie zawsze wynika z obowiązujących przepisów. Kwestionariusz profilowania, wraz odpowiedziami, zamieszczamy również na naszej stronie.

Od maja tego roku urzędy pracy profilują osoby rejestrujące się jako bezrobotne.

Ułatwienia w uznawaniu małżeństw zawartych za granicą, system informatyczny w miejsce papierowych akt i ślub poza urzędem stanu cywilnego jako standard. Brzmi dobrze, prawda?

Resort pracy zamierza stworzyć nowy system kontroli osób ubiegających się zasiłki. Zgodnie z propozycją, pracownicy socjalni będą mogli żądać informacji od banków, szkół czy przychodni lekarskich. Dodatkowo, ma zostać uruchomiony centralny rejestr osób pobierających zasiłki.