Uporządkowanie zasad i stworzenie mechanizmów kontroli nad dostępem do danych internetowych – tak, ułatwiony dostęp do tych danych – nie.

W Sejmie trwają prace nad projektem zmian w ustawie o policji. Wczoraj posłowie pracujący w specjalnej podkomisji wysłuchali odczytanego przez przedstawiciela Fundacji Panoptykon apelu 10 organizacji pozarządowych o dokonanie zmian w projekcie. Naszym zdaniem narusza on bowiem konstytucyjne prawo do prywatności. Ustawie zarzucamy przede wszystkim brak realnej i silnej kontroli nad sięganiem po dane telekomunikacyjne (np. billingi) i dane internetowe. Drugim problemem jest znaczne ułatwienie służbom sięgania po informacje o naszej aktywności w sieci (dane internetowe).

Od lat zabiegamy o to, by działania służb były poddane niezależnej kontroli. Dzięki ujawnieniu danych dotyczących „skali billingowania” pomogliśmy zainicjować debatę publiczną na ten temat. Zabraliśmy merytoryczny głos w postępowaniu w Trybunale Konstytucyjnym. Potem krytycznie oceniliśmy nieudaną próbę wdrożenia wyroku Trybunału przez poprzedni rząd, a kilka tygodni temu – jeszcze gorszy projekt zgłoszony przez posłów PiS-u. Teraz wraz z grupą 9 organizacji pozarządowych apelujemy do pracujących nad tym projektem posłów Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rezygnację z rozwiązań zagrażających prawom obywateli i zapewnienie realnej kontroli nad działaniami służb.

Mimo apeli organizacji pozarządowych (m.in.

Obowiązujące przepisy nie gwarantują kontroli nad sięganiem przez służby po dane telekomunikacyjne, np. billingi – tak w 2014 r. orzekł Trybunał Konstytucyjny i nakazał ich poprawienie w ciągu 18 miesięcy. Jednak projekt nowej ustawy o policji, który 23 grudnia został opublikowany na stronie internetowej Sejmu jako propozycja wykonania tego wyroku, nie poprawi obecnej sytuacji. Fikcyjna kontrola nad działaniami służb, wykorzystywanie billingów we wszystkich sprawach, a nawet w celach analitycznych, brak ochrony tajemnicy adwokackiej to najpoważniejsze braki projektu.

Brak niezależnej kontroli nad służbami i zbyt łatwy dostęp służb do danych telekomunikacyjnych obywateli także w błahych sprawach – to główne grzechy projektu zmiany ustawy o policji, który

Organizacje zajmujące się monitorowaniem tworzonego prawa, otwartością procesu legislacyjnego i praworządnością po raz kolejny w tym tygodniu upominały się u rządzących o zwiększenie przejrzystości procesu legislacyjnego i umożliwienie im zabierania głosu.

Po trzech latach zbliżamy się wreszcie do zakończenia prac nad reformą europejskich przepisów o ochronie danych.